■ Varyant mevkii olarak tanınan tepede Smyrna'nın Zeus Akraios (Doruktaki Zeus) tapınağı bulunmaktadır. Smyrna sikkelerinde de görülen tapınak, Zeus tapınaklarında sık rastlandığı üzere yükseğe, İzmir'e hakim Değirmen Tepe'ye inşaa edilmiştir. Bölgede bulunan yazıta göre Roma valisi Marcus Ulpius Traianus, bu tapınağa su getirtmek için Kızılçullu Su Kemeri'ni yaptırmıştır. Tarih içerisinde Hadrianus kültüyle de ilişkilendirilmiş tapınağın kalıntıları evlerin altındadır ve herhangi bir kazı çalışması yapılmamıştır. Aynı zamanda Zeus Tapınağı'nın biraz güneyinde bir de dairesel planlı (ancak 1856'dan kalan şehir planlarındaki çizimlere göre Roma'daki gibi 16 değil, 8 sütun sıralı) bir de Vesta Tapınağı bulunmaktadır. Tepenin üzerinde kurulu olan Çahabey ve Fatih mahallelerine 19. yüzyılda Kırım göçmenleri yoğun bir şekilde iskan edilmiştir.
Eren Polat