1902a 📖 Yalakdere

■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Pomak yerleşimi

■ 17. yy'da kurulmuş Ermeni yerleşimi idi. 19. yy sonunda 140 hanede 650 Ermeni nüfusu ve Surp Hreşdagabed kilisesi vardı. ■ Antik Basilinoúpolis yerleşimi muhtemelen bu yerin yakınındaydı. 12. yy sonlarına dek piskoposluk makamı olarak kaydedilmiş, daha sonra izi dahi kalmamıştır. SN

■ Güney Makedonyanın Nivor köyünden Pomaklar mübâdele ile iskân edilmiştir. Pomaklık daha çok, Batı Trakya'da konuşsa da bu köyün halkı Makedonya bölgesinden gelmesine rağmen pomaklığı sahiplenmiştir. Pomaklar hâricinde 50 hâne Krajina ve de Karadağ Bijelo Poljeli Boşnak halk muhtemelen 1930'larda civârdaki 93 muhâciri Boşnak köylerinde iskân edilemediği için buraya aktarılmıştır. Boşnakça ve Pomakça canlıdır. Ermenilerden kalan tek tük katlı evler kıymet verilmediği için korunmamış, yerlerine basit yeni evler inşâ edilmiştir. Karamürsel’de bulunan biri Rumların, ikisi Ermenilerin terk ettiği üç köye 590 hane mübadil, 56 hane Balkan Harbi göçmeni bizzat boş evlere ve inşa edilen barakalara, 113 hanelik Karacaova mübadili de çadırlara iskân edilmişlerdir. Fakat kış geldiği için çadırlarda bulunanlar, evlere yerleştirilen diğer mübadillerin yanına dağıtılmışlardır. Böylelikle bir evde birkaç hane birden yaşamaya başlamışlardır. Mübadiller bu hanelerde uzun süre kaldıkları için ve izdiham yaşandığı için ihtiyaç sahiplerinin bir an önce kendi evlerini yapmaları ve emval-i metruke evlerinin tamiri için hükümet tarafından Kocaeli Valiliği’ne 25 bin lira ödenek gönderilmiştir. Bu ödenekle Karamürsel’in Yalakdere beldesinde Ağustos 1924 itibariyle 360 hane yapılmıştır. Bunlar “numune köy” evleri idi. Manav

■ Koord: 40° 36' 21'' D, 29° 33' 47'' K