Ayasofya mevki
-
Alanya -
Antalya■ Bizans döneminde piskoposluk makamı (`kaza`) olan kent, 12. yy sonunda Baron Vart adlı bir Ermeni beyinin hükmündedir. Fetihten sonra terk edilmiştir. Görkemli bir kaya mezarı, tiyatro ve sur kalıntıları bulunur.
SN■ Koord: 36° 44' 3'' D, 31° 58' 5'' K
Sarılar mahalle (Altınözü bağ)
-
Altınözü -
Hatay■ Tokaçlı ile birlikte, Altınözü’nün iki Hıristiyan yerleşiminden biridir.
SN■ Koord: 36° 7' 11'' D, 36° 15' 8'' K
Hasanbaba köy
-
Tokat Merkez -
Tokat■ 13. yy’dan itibaren kaydedilmiş Ermeni yerleşimi yerel azizlerden Aziz Krikoris/Grigoris türbesiyle ünlü idi. Halen aynı yerde Hasan Baba Türbesi adıyla ziyaret edilir. 1930 yıllarında Kosova göçmenleri iskan edildi.
SN■ Koord: 40° 19' 22'' D, 36° 36' 15'' K
Surtepe mahalle
-
Birecik -
Şanlıurfa■ Köyün etrafında bütün köy mahaller Türkmendir. Birecik merkez ve kuzeyine doğru ta ki Halfeti ye kadar Türkmen ağırlığı var. Surtepe köylü Kürtler var lakin çoğunluk Türkmendir. Ayırca Birecikteki ve Halfetideki bazı Türkmen köylerinde Tatar ve muhacirler de var.
Melih BARAZ■ Köy Kürt ve Türk karışık olup Kürtler nispi çoğunluğa sahiptir. Cemil senin ananı avradını cennet kapısına sıkıştırıp sikerim, alışmışsınız ona vatan haini buna fetöcü demeye şekilsiz orospu çocuğu. Eğer ben fetöcüysem gel beni ihbar et, yok eğer değilsem bütün sülaleni çamaşır ipine mandallayıp sikeceğim. Anlaştık mı?
metonio■ Koord: 37° 3' 15'' D, 37° 56' 53'' K
Suruç ilçe
-
Suruç -
Şanlıurfa As-859 📖:
Serûg (idari bölge)
■ Serûg ülke adı Asur kralı Asurnasirpal (MÖ 884-859) yazıtında ve Tevrat’ın Tekvin kitabı II.20 vd. zikredilir. Özgün isim muhtemelen Aramicedir. Antik kaynaklarda anılan Bátnai adının Aramice/Süryanice `su çatı` anlamına geldiği belirtilir. Kentin Yunanlılarca kolonize edildiği, Trajanus’un bu mevkide İranlıları yendiği (Dio Cassius), şehirde büyük pazar kurulduğu (Amm. Marcell.), Jüstinyen’in kenti imar ettiği (Prokop.) kaydedilmiştir. Arap egemenliği döneminde Serug/Seruc adı öne geçer.
SN■ Suruç kasabasının yerlisi olan aileler Türkmendir, lakin bugün kasaba Kürt nüfusun lehine büyümüş olup büyük çoğunluğu Kürtlerden oluşmaktadır, Suruç'un içinden olan aileler de genellikle Urfa dışında yaşamaktadır. Cerdo-Ağırtaş, Kızılkuyu-Taşlıkuyu, Köseveli, Meliksekiren-Uysallı, Mirhan-Yağışlı, Tilharman-Harmanalan, Ürgütlü-Örgütlü, Zıbışker-Yanaloba gibi köyler kısmen veya tamamen Türkmen kökenli nüfustan oluşuyor. Bahsi geçen yerler dışındaki bütün nüfus Dına, Şeddadi, Alaaddin, Pijan gibi aşiretlere mensup Kürtlerden oluşuyor, hatta bugün kasabadaki Kürtlerin çoğu Dına aşiretinden. Urfa'da Arap ve Zaza nüfusun neredeyse hiç olmadığı ilçelerden biridir.
metonio■ Koord: 36° 58' 32'' D, 38° 25' 25'' K
Darıca mezra
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Tarihi manastırın izleri Munzur çayı ile Kutu Deresinin birleşim noktasına hakim dağ yamacındadır. 1938’a katliamlarına dek işler halde olan ve küçük bir Ermeni cemaati barındıran manastır bu tarihte TC kuvvetlerince havadan bombalanarak imha edilmiştir. Daha sonra yeniden kurulan köy 1994’te bir kez daha boşaltılarak tahrip edildi.
SN■ Koord: 39° 14' 20'' D, 39° 28' 49'' K
Oruçbeyli köy
-
Bayburt Merkez -
Bayburt■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ Amasyalı Aziz Toros (Yunanca Theodoros) 306 yılında Euxaita/Mecitözü kentinde şehit edilmişti. Türbesi Anadolu’nun en önemli dini ziyaretlerinden biri idi. Ermeni coğrafyasının birçok yerinde Aziz Toros’a adanmış kiliseler vardır.
SN■ Koord: 40° 14' 58'' D, 39° 59' 32'' K
Çayıryazı köy
-
Üzümlü (
Tanyeri bucağı) -
Erzincan■ Bu köy ve çevresinde 1868’de Alevi-Ermeni işbirliğiyle sürdürülen isyan hareketini dayısı Adom Garabedyan’ın anılarına istinaden yazar Kevork Halaçyan ’Dersim Ermenileri Etnografyası’ kitabında anlatır. ■ Sasani döneminin büyük soylu ailelerinden birinin adı olan Suren Ermenilerde kişi adı olarak kullanılır.
SN■ Koord: 39° 37' 27'' D, 39° 59' 36'' K
Sülbüs dağ
-
Yayladere -
Bingöl■ Ermeniler ve Alevilerce kutsal ziyaret yeri sayılmıştır.
SN■ Koord: 39° 15' 33'' D, 40° 1' 20'' K
Bayırtepe köy
-
Bayburt Merkez -
Bayburt■ Aziz Küd (doğu lehçesinde Giwt) 5. yy’da 15 yıl gatoğigosluk makamında bulunmuştur. Bu köyle ilgisi anlaşılamadı.
SN■ Koord: 40° 17' 10'' D, 40° 2' 0'' K
Sur ilçe
-
Sur -
Diyarbakır■ Diyarbakır'ın tarihi şehir merkezini kapsayan ilçe 2015 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından bombalanarak büyük ölçüde tahrip edilmiştir. Genel bilgi için Ditarbakır (il) maddesine bakınız.
SN■ Koord: 37° 54' 39'' D, 40° 14' 11'' K
Kaynakdüzü köy
-
Adaklı -
Bingöl■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ 11.yy başlarına ait Surp Xaç manastırı köyün üst mahallesinde yakın tarihe dek ayaktaydı.
SN■ Koord: 39° 12' 31'' D, 40° 41' 36'' K
Kuzayca köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Kısmen
Laz yerleşimi
■ Lazların çoğunluk olduğu, azınlık olarak da Hemşinlilerin yaşadığı karma bir yerleşim. Surminat'tan ziyade, Suminat formu yaygın.
i.güney■ Koord: 41° 8' 6'' D, 40° 48' 3'' K
Yukarıyongalı köy
-
Muş Merkez (
Yaygın bucağı) -
Muş■ 6. yy’dan önce inşa edilen ünlü Surp Garabed (veya Klag) Manastırının bulunduğu yerdir. 1910’lara dek manastır kompleksinden başka yerleşim bulunmadığı, o döneme ait fotoğraflardan anlaşılır. Halen manastır tamamen yıkılarak taşlarıyla küçük bir Kürt köyü inşa edilmiştir.
SN■ Redkan aşireti haricinde, burada bir kaç hane Moti aşireti de yaşar.
Mar(d)astan■ 20. yy başında Patrikhane manastır ve okuldaki Ermeni nüfusunu 205 kişi şeklinde bildirmiştir. İçişleri Bakanlığı tarafından; Yukarı Yongalı (Çengilli) köyündeki tarihi Çengilli Beyaz (Çanlı ve ya Surp Garabed) Kilisesinin bulunduğu alanda köylüler tarafından kilise yapı malzemeleri kullanılarak İmar kanununa aykırı yapı inşa ettikleri gerekçesiyle kilisenin bulunduğu mevkideki evlere tahliye kararı verildi. Çengilli kilisesinden dolayı Yukarıyongalı köyüne halk arasında Çengilli köyü de deniliyor.
Necmettin Kabirli■ Koord: 38° 57' 40'' D, 41° 11' 29'' K
Demirdöven mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 1004/1005 tarihli Stepanos Taronetsi vekayinamesinde göre Paseank (Pasinler) ülkesinde bulunan Aksigoms Manastırı, burada türbesi bulunan Peder Hovhannes adlı aziz kişiden dolayı halk tarafından Surp Ohan olarak anılmaktaydı.
SN■ Koord: 40° 1' 55'' D, 41° 43' 49'' K
Bereket mezra
-
Hizan (
Akşar bucağı) -
Bitlis■ Rivayete göre kral Drtad zamanında (4. yy başı) inşa edilmiş olan Haç manastırı Hizan bölgesinin en önemli dini yapısı idi. Yarman 241-242. Halen haraptır.
SN■ Koord: 38° 12' 52'' D, 42° 30' 0'' K
Elmacık mahalle
-
Çatak -
Van■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ 10. yy’da inşa edilmiş Azize Hripsime ve Gayane kilisesi 1895’te talan edilerek harabeye dönüşmüştür.
SN■ Koord: 38° 3' 3'' D, 43° 2' 58'' K
Sürmeli köy
-
Tuzluca -
Iğdır■ Aras kıyısında bulunan tarihi hisar Ermeniler zamanında yapılmış, fakat 11. veya 12. yy’dan itibaren Surmari/Sürmelü adıyla bölgede Türk beyliklerinin hakimiyet merkezi olmuştur. 1878-1918 Rus idaresinde Iğdır-Tuzluca bölgesinin adı Surmalu Uyezd’i (ilçesi) idi. Halen Aras’ın karşı kıyısında bulunan Ermenistan vilayeti Surmalu adını taşır.
SN■ 1583 yılında ilk olarak Kulp'tan Aralık'a kadarki bölgenin merkezi birimi olarak "Sürmeli-çukuru" adıyla anılmıştır. İlk Rus kaydından bu yana Azeri ve Kürt karışık olan bir yerleşimken günümüzde Kürtler çoğunluk olup Azeriler genellikle dış göç vermiştir.
metonio■ Koord: 40° 3' 56'' D, 43° 47' 6'' K
Hasanabdal mezra
-
Başkale -
Van■ Ardzruni kral hanedanına ait bey mezarları bu köy yakınında 19. yy sonlarına dek görülmekteydi. ■ Köyün adı Hasanabad ve German olarak da geçer.
SN■ Koord: 37° 59' 52'' D, 43° 58' 27'' K
Surenavan Սուրենավան köy
-
Ararat -
Ararat AM■ Şimdiki yerleşim 1946-1954 yıllarında Suriye ve İran muhaciri Ermeniler için kurulmuş ve Bolşevik lider Suren Spandaryan (1882-1916) onuruna adlandırılmıştır.
SN■ Koord: 39° 47' 40'' D, 44° 46' 30'' K