1829h 📖: Halebli?

İt1311 📖: Lipo / Lippo / Nipo

■ Osmanlı döneminde Anadolu'nun çeşitli yerlerinde izine rastlanan Alablı/Alablu cemaati ile bağdaştırılır. Cemaat adı muhtemelen Halepli anlamındadır. Ancak 13. yy sonundan itibaren yüzlerce İtalyan portolanında görülen Lippo-Nipo-Nippo-Nipolimo vb. adı düşündürücüdür. SN

1903a 📖: Bendereğli [ Yun Pont'iraklia ]

1665 📖: Karadeniz Ereğlisi

İt1296 📖: Ponteraklia

Y-350 📖: Hêrákleia (Póntou) [ Yun herákleia "Herakles (öz.) yeri" ]

■ MÖ 6. yy ortalarında Heraklia adıyla Megara kentinin kolonisi olarak kurulduğu rivayet edilir. Türkiye'deki dört Heraklia/Ereğli'nin en eskisidir. Bazen rastlanan Bendereğlisi adı, Yun Pontiraklía (`Pontos Heraklia'sı`) adından uyarlanmıştır. ■ Kasabanın kuzey kesimindeki Akarca ve Kadıtarlası mahalleleri 20. yy başında Rum yerleşimi idi. Kilise kalıntıları mevcuttur. SN

■ Efsaneye göre MÖ 7. yy'da Ege'den gelen Miletoslular tarafından yerleşmeye açılmıştır. MÖ 560 yıllarında Megaralıların İstanbul Boğazı'nın iki yakasında kurdukları Khalkhedon ve Byzantion kolonileri tarafından ortaklaşa ve planlı olarak tekrar kuruldu. MÖ 560 yılı yerleşim planı mevcuttur. Tuğsan Topçuoğlu

1903a 📖: Kozlu

1903a 📖: Kilimli

Y130 📖: Krênida / Krênídes [ Yun "pınarcık/pınarcıklar" ]

■ Roma denizcilik rehberlerinde adı geçen Krênida/Krênídes iskelesine tekabül eder. Türkçe adı bundan türemiştir. R > L evrimi Yunancadan alınan kelimelerde tipiktir. SN

■ Kozma isimli mahallesi mevcuttur. Manav

■ İlçe halkı mütemadiyen Kayı boyuna mensup Türkmen Oymaklarından oluşmaktadır. Tarihte Karadeniz'de Rumlar ile mücadele etmiş ve Candaroğulları Beyliği'nin kuruluşunda bulunmuştur. Candaroğulları Türkmenleri ise özellikle Zonguldak, Bartın, Kastamonu, Sinop, Karabük, Çankırı şehirlerine yoğun olarak yerleşmiştir. Canberk

1919hb 📖: Devrek | Hamidiye [ Yun küç. Dadybráki ]

Y535 📖: Dádybra (başka yer) [ AnaD ]

■ 5. yy'dan itibaren piskoposluk makamı olarak anılan Dadybra/Devrek şimdiki Gümüşpınar (Eskidevrek) köyüdür. ■ Devrak adı *Dadybraki (`Küçük Dadybra`) biçiminden türemiş olmalıdır. SN

1891c 📖: Çaycuma | Çarşamba

1845 📖: Çarşamba-i Boli

1919hb 📖: Tefen Divanı

1519 📖: Tefen (idari bölge) [ Yun Theopháni "azize adı" ]

■ Tefen şimdiki Gökçebey ve Yenice ilçelerini kapsayan idari bölge adıdır. Tefen Pazarı adı verilen yerleşim 1954'te Gökçebey adıyla ilçe oldu. SN