Aktuluk mahalle (Tunceli bağ)
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Troşmek (sonra Çiçekli) nahiyesi merkez köyü idi.
SN■ Mezralar: Çiçekli (Rubayik), Çölçayır, Dinar, Düzü, Eski Rubayik, İskele, Melekbahçe, Muş, Pindibaşı, Samanyolu (Meştun/Mehdi), Sorkun, Tütünlü (Tar).
HayDar■ Koord: 39° 2' 25'' D, 39° 30' 15'' K
Alacık köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ 1994’te tamamen boşaltılarak tahrip edilen bu köy yakınında TC kuvvetlerince öldürülen militanlar için yaptırılan ’PKK Mezarlığı’ bir dönem haberlere konu olmuştu.
SN■ Mezralar: Bilgili (Zagge), Bozdere, Çırtan, Evcehiz (Köhakar), Galbasan, Kanatlı (Ternesi/Tarnasi/Ternas), Köklüce (Masırban), Karagöl (Hengırban/Hıngırvar/Hıngırvank/Hengirvan), Mezra/Mezre, Ortanca (Kur), Ramazan/Ramadan, Sağlık (Köspuğ/Körpuğ), SerhatYayla, Subaşı (Küçükzel), Taht (Ziyaret), Yanık (Yanıkkom), Yapracık (Tacihan), Yazıcık/Yakacık (Kunik/Könük), Yukarı Alacık (Yukarı Rojnek).
HayDar■ Koord: 39° 13' 54'' D, 39° 43' 44'' K
Altınyüzük köy
-
Tunceli Merkez (
Geyiksuyu bucağı) -
Tunceli■ Köyün Zazaca ismi Bornek'tir. Köyde Kırgan aşireti ile Sarısaltıklılar bulunmaktadır.
Mehmet Ali■ Mezralar: Çayır, Dikenlitepe (Veruç), Dikili/Dikilitepe/Dikilitaş (Körgüt), Güneşli, Yukarı Mezra (Ş.Mezrası).
HayDar■ Koord: 39° 7' 26'' D, 39° 23' 43'' K
Atadoğdu köy
-
Tunceli Merkez (
Geyiksuyu bucağı) -
Tunceli■ Deşt deresi üzerinde eski haritalarda Deşt, Yukarı Deşt ve Taştik adlı üç yerleşim görünür. Mezralar: Bozca, Kamışlık, Karakoyun, Komlar, Sepertek/Seypertek.
SN■ Koord: 39° 9' 43'' D, 39° 20' 39'' K
Atatürk mahalle (Tunceli bağ)
-
Tunceli Merkez (
Tunceli bucağı) -
Tunceli■ Kureşan ocağına bağlı şıhların makamı iken Tunceli kentinin devlet kurum ve görevlilerinin bulunduğu semti olmuştur.
SN■ Kureşan ocağına bağlı ''şıxo'' ların köyü idi eskiden.
oen■ Koord: 39° 4' 35'' D, 39° 31' 58'' K
Atlantı köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ Mezralar: Duttepe/Tuttepe, Gedikli/Gedizli (Gezirge), Göneli/Geneli (Azur), Haraba/Harabe, Kutlu (Murtan/Utan), Okullu/Oluklu, Şemilkan/Şerikman, Sandaldere (Dêrê Sandalu), Sarıçiçek (Pikan), Seyit (Şehit).
HayDar■ Koord: 39° 5' 10'' D, 39° 36' 16'' K
Bağlarbaşı mezra (Güleç bağ)
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Bağbaşı/Bağlarbaşı köyünün adı Kahmur/Kahmut/Kâxmut/Kâmxud/Gağnud şekillerinde geçer.
HayDar■ Koord: 39° 8' 58'' D, 39° 37' 6'' K
Batman köy
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Mezralar: Çatılı (Haraba/Harabe), Durak (TahtHalil/TahtıHalil), Erler (Hopik), Geçimli (Şegevir/Şuyagör), Geçit/Geçitli (Rehberler), Haydarlı (Haydari), Kayabaşı, Sağ.
HayDar■ Koord: 39° 5' 39'' D, 39° 34' 25'' K
Baylık köy
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Köyün bir kısmına Fındıkan denir. Tunceli'deki herkes şüphe etmeden Sarısaltıklıların Türk olduğunu bilir. Ana dilleri de eskiden beri Türkçe.
Mehmet Ali■ Mezralar: Demirlibahçe (Tomaik/Tomayık), Erler (Hopik), Gelincik (Hösnek), Karayusuflar (Karayusufan), Köklü/Köklüce (Keykan).
HayDar■ Koord: 39° 0' 28'' D, 39° 25' 35'' K
Buğulu köy
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Çiçekli nahiyesi merkezi olduğu için bir süre bu isimle anıldı. Asıl Çiçekli şimdi Aktuluk köyüne bağlı mezradır.
SN■ Mezralar: Akoluk, Aşağı Tarlacık (Aşağı Çirtik), Bölmeli (Kurtiguri/Korteguri), Dalli/Dallı (Davikar/Deviker), Doğanca/Doğancık (Arman/Ariman), Güllü (Halasur/Halesor), Hacılar Komu, Haci, Kalemdüzü, Kanidol (Akoluk), Kurutlu (Zarkavit), Subaşı (Kurnan), Tahtımemiş/Tahtamemiş, Tosuncuk (Vellorler), Yayıklı (Munzur), Yukarıtarlacık (Yukarı Çirtik). Çiçekli eskiden Nahiye idi. Yeni adı Buğulu oldu.
HayDar■ Koord: 39° 3' 36'' D, 39° 25' 37'' K
Çalkıran köy
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Mezralar: Çiçekli (Kalbusan/Galbusan), Değrik, Galvasan, Gökçeler (Pırgiç/Pirgiç), Pulusur, Resköy.
HayDar■ Koord: 39° 6' 53'' D, 39° 27' 34'' K
Çukur köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ Mezralar: Alibaba, Aydoğdu (Pirikan/Pirkani/Pirikani), Bozdere, Gölgeli (Meneşküt/Meneşgür), Güçlü (Puzikigülan), Konaklı/Konuklu (Karsni/Karsini), Köyaltı (Puziki), Taşoluk (Kilise).
HayDar■ Çukur, Zazaca Çuxure, Alevi Zaza ve Ermeni yerleşimi, dilleri Zazaca. Ermeni kimliğiyle hala aileler mevcut. Yerleşimin eskiden Ermenilere ait olduğu söylenir (kaynak kişi: Hüseyin Duman)
asmen■ Koord: 39° 6' 11'' D, 39° 41' 49'' K
Darıca mezra (Karşılar bağ)
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Tarihi manastırın izleri Munzur çayı ile Kutu Deresinin birleşim noktasına hakim dağ yamacındadır. 1938’a katliamlarına dek işler halde olan ve küçük bir Ermeni cemaati barındıran manastır bu tarihte TC kuvvetlerince havadan bombalanarak imha edilmiştir. Daha sonra yeniden kurulan köy 1994’te bir kez daha boşaltılarak tahrip edildi.
SN■ Koord: 39° 14' 20'' D, 39° 28' 49'' K
Dedeağaç köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ 1938’de katliama maruz kalan Pilvankan/Pilvenkan Alevi aşireti adını bu köyde ikamet eden dedelerden alır. Aşiretin merkez köyde yaşayan kısmı Zazaca, diğerleri ise Kurmanci konuşur.
SN■ Mezralar: Budaklı (Çeşemir).
HayDar■ Koord: 39° 10' 10'' D, 39° 30' 25'' K
Demirkapı köy
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Zazaca da ''Xeçe'' denir köyün eski ismi için. Xeç köyü alevi, anadili zazaca olan Şıxmemed aşiretinin önemli köylerinden biridir.Köyde alevilerce kutsal sayılan ermenilerden kalma çeşme vardır; çeşmeye ''Khalo sıpi'' (ak dede/ak sakallı dede) denir.
oen■ Mezralar: Deregöl, Yapraklı, Hırsızdüzü (Dev), Yayalar (Hiçik).
HayDar■ Koord: 39° 5' 4'' D, 39° 23' 7'' K
Dersim idari birim
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ 16. yy’dan itibaren Hozat ve Nazimiye yöresinde anılan Desimân/Desimlü aşiretinin adı 19. yy’da Hozat’ta oluşturulan Dersim sancağına verilmiştir. Kürtçe der sîm “gümüşkapı” açıklaması halk etimolojisi olup bilimsel değer taşımaz.
SN■ Koord: 39° 7' 35'' D, 39° 24' 17'' K
Dikenli köy
-
Tunceli Merkez (
Geyiksuyu bucağı) -
Tunceli■ Mezralar: Dalik/Dalikkomu, Memedo/Mehmet, Mıkkomu/Mıkkömü, Mıxeşik, Taner, Zenikan/Zeynikan (Soğuksu).
HayDar■ 1994’te boşaltılıp tahrip edilmişken tekrar yerleşime açılmıştır.
C.G.■ Koord: 39° 13' 38'' D, 39° 22' 1'' K
Geyiksuyu köy
-
Tunceli Merkez (
Geyiksuyu bucağı) -
Tunceli■ 20. yy başında Sin Nahiyesi merkez köyü idi.
SN■ Zaza (Kırgan aşireti) ile Türk kökenli Sarısaltıklıların birlikte yaşadığı bir Alevi yerleşimidir.
62Ali■ Mezralar: Alaca (Şeyh Ömerler/Şiğumeran), Karaca (Borcan), Meterisler/Metirisler, Sin.
HayDar■ Koord: 39° 9' 48'' D, 39° 22' 51'' K
Gökçek köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ Kutuderesi burada biten vadinin, Seyidhan ise dere ağzındaki yerleşimin adıdır.
SN■ Eski adı ve en çok bilinen adı Kutudere'dir.
caglar_ugur■ Mezralar: Barıkbaşı/Barikbaşı, Gündere (Rojdere), Güzelce/Güzelçe (Vartinik/Vartink), Heybeli (Deşt/Dest), Keklik, Koçlu (Areke/Ariki), Örentaş (Pakördek/Pakurdik/Pakirdük), Özlüce (Kurvarik), Pardi, Salvenk (Akbulut), Seyithan/Sehithan, Taşlıca (Gevrek), Uğurlu, Y.Mirik, Yağmurlu (Mirik), Zime/Zimı.
HayDar■ Koord: 39° 11' 27'' D, 39° 41' 25'' K
Gömemiş köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ 1994’te boşaltılmış ancak daha sonra tekrar iskân edilmiştir.
SN■ Mezralar: Atalar (Pazapun), Aydere/Ayderesi, Bilgili (Kurnik), Kavacık (Nuran), Tepearkası (Yukarıhaceri), Turan Taht, Yukarı, Yukarı Taht.
HayDar■ Zazaca ''gomê memiş'', memiş ağılı veyahut memiş mezrası manasında olmalı. Bu sahada pek de kürtçe yer ismi beklenmez. Ayrıca textê memiş(memiş tahtı) isimli başka bir yerleşim yeri daha var
oen■ Koord: 39° 8' 38'' D, 39° 40' 36'' K
Güleç köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ Mezralar: Alıç, Aşağıdere (Aşağıderehağ), Bağbaşı/Bağlarbaşı (Kahmur/Kahmut/Kâxmut/Kâmxud/Gağnud), Darlıhan/Dadlığan (Nurşit/Nüşüt), Erdemli (Marçik), Han/Hankomu, Sinan (Şehir), Tepecik, Topaldere, Yukarıdere (Yukarıderehağ).
HayDar■ Koord: 39° 9' 29'' D, 39° 35' 55'' K
Haceri köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ +kireg eki için Hozat Karaçavuş (Zankireg) köyüne bakınız.
SN■ Köy halkı Hozat'tan gelmiştir.
62Ali■ Mezralar: Göz, İnceler (Tabyan/Tavyan), Yukarı Güdeç (Yukarı Haceri).
HayDar■ Koord: 39° 7' 42'' D, 39° 42' 7'' K
Işık mezra (Yeşilkaya bağ)
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ Verroc olarak bildiğim yer Pülümür vadisine hakim bir kayalığın üstündedir. Acaba birden fazla mı verroc var bilemiyorum.
oen■ Koord: 39° 9' 48'' D, 39° 42' 54'' K
Karagöl mezra (Alacık bağ)
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Haydaran aşiretinin merkez köyü boşaltılarak tahrip edilmiştir.
SN■ Koord: 39° 15' 7'' D, 39° 44' 34'' K
Karşılar köy
-
Tunceli Merkez (
Geyiksuyu bucağı) -
Tunceli■ Tunceli il merkezi içinde Munzur nehrine kavuşan ırmağa halen bu köyün adından Halvori Irmağı adı verilir. Standart Ermenice alevor (ak sakallı) kelimesinin yerel telaffuzunu H. Acaryan Muş ve Harput yöreleri için halvor, Diyarbekir için halvur olarak verir. ■ Halvori S. Garabed manastırının tamamen yerle bir edilmiş kalıntıları köyün biraz yukarısında güzel bir çayırdadır.
SN■ Mezralar: Ayvacık (Yenidizdan), Darıca (Venk), Elmacık (Bali/Balli), Kürtük, Pınar.
HayDar■ Koord: 39° 10' 29'' D, 39° 26' 28'' K
Kocakoç köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ 20. yy başlarında Pax nahiyesi merkezi idi.
SN■ Mezralar: Alikaraman/Alikahraman (Aligo), Ambar, Ballı/Mallı (Mirzali/Mirzaali/Mirzeali), Boylu (Hagü/Hagu), Cerme, Feran, Gülüce/Güllüce (Horan), İbiş/İviş/İvis, Kale, Karataş, Kayacı (Aşağı Teşnik), Seyitbey (Suyagör), Tatlıca (Çelenk), Yağlıca/Yaylaca (Maman), Yapraklı (Körekan/Görüken), Yıldızlı (Çerme), Yukarı Teşnik, Yürücek/Yükecik (Feran).
HayDar■ Koord: 39° 7' 10'' D, 39° 38' 49'' K
Kutuderesi nehir
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Kutudere mevkinde, Pülümür çayına karışan derenin ismi ''roj'' olarak bilinir. Zazaca ''dere roj/ dere roji'' 'gün dere' veyahut ''güneş dere'' manasındadır muhtemelen. Zazaca gün ''roce/roze'', güneş ''roc/roz'' dur. Hal takısı olan ''i'' z fonemini ''j ''ye çevirir
oen■ Koord: 39° 11' 29'' D, 39° 41' 21'' K
Meşeyolu köy
-
Tunceli Merkez (
Kocakoç bucağı) -
Tunceli■ Mezralar: Aşağı, Karşı, Kılavuz (Alanhopik), Küplüce (Kavahik), Örencik/Örence (Derekarsni/DerikHasan), Yukarı Mahalle.
HayDar■ Kortan şimdiki telafuzu ile kortu, kürtçe den ziyade zazaca olmalıdır. ''Kort'' tepe veyahut dağ yamaçlarında düzlük alanlara verilen isimdir.
oen■ Koord: 39° 9' 19'' D, 39° 43' 5'' K
Örenönü mevki (Tunceli bağ)
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmiştir.
SN■ Milli/Millilü/Millililer: Şıx Delil Berxecan (Şeyh Delili Berhican) Ocağına bağlı aşiret adı.
HayDar■ Tunceli merkez İsmet İnönü mahallesi dahiline alınmıştır.
ishak levent■ Koord: 39° 7' 46'' D, 39° 34' 36'' K
Örtülü mezra (Çemçeli bağ)
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Vaktiyle önemli bir yerleşim olduğu anlaşılan bu yer, 1518-1545 aralığında 18 köyün bağlı olduğu bir nahiye merkezidir. 20. yy başı tanıklıklarına göre kilise kalıntıları, sanatkar işi haçkarlar, su kanalları ve yapı harabeleri vardır.
SN■ Koord: 39° 3' 14'' D, 39° 22' 54'' K
Suvat köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ Ermenice çok sayıda yer adında görülen aric sözcüğü için Erzincan Kemah Eriç maddesine bakınız.
SN■ Mezralar: Anafatma, Avcılar, Komkar, Ürünlü (Banasor/Yukarıvarinç), Yoğurtlu (Angıdak/Andgah/Avundak), Yoncalı (Tahtibor), Yukarısuvat.
HayDar■ Koord: 39° 8' 56'' D, 39° 31' 47'' K
Taht ölü yerleşim
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ 19994’te boşaltılmıştır. Alevilerce kutsal kabul edilen Anafatma Ziyareti Taht köyünün aşağısındadır.
SN■ Koord: 39° 8' 2'' D, 39° 29' 46'' K
Tunceli il
-
Tunceli Merkez -
Tunceli■ Merkezi Hozat olan Dersim sancağına 25 Aralık 1935’te çıkarılan 2884 sayılı Tunçeli Kanunu ile ‘Tunçeli’ adı verildi. Mamekan veya Kalan adı verilen köy 1936’da askeri garnizon ve 1938’de il merkezi oldu. MÖ 1. binyıla ait Urartu yazıtlarında geçen Kalani/Kalaani adlı yerin burası olup olmadığı bizce meçhuldür. • İl merkezi ile Merkez, Hozat, Ovacık, Pülümür, Nazımiye ilçeleri halkı büyük çoğunlukla Kırmançki (Zazaca) konuşan Alevidir. Pertek yarı yarıya Türkçe konuşan Sünni, Çemişgezek çoğunlukla Sünnidir. Daha fazla bilgi için Dersim maddesine bakınız.
SN■ Kuzeyinde bulunan "Gümüşhane" bölgesine açılan kapı manasında "der sim", (Kurd. "Gümüş kapısı", "Gümüş kapı") ismini aldığı tezi vardır. [Bu tez hayal mahsulüdür - SN]
SD■ Koord: 39° 6' 28'' D, 39° 32' 53'' K
Uzuntarla köy
-
Tunceli Merkez (
Sütlüce bucağı) -
Tunceli■ Şahsik köyüne bağlı Pağal (Paga’al), Hozmerek, Uzuntarla, Holosi Kalkundur mezraları 17.6.1954’te birleştirilerek Uzuntarla adıyla köy oldu.
SN■ Mezralar: Holosi (Hulus), Samanlı (Hozmerek/Hozmerik), Tarlabaşı (Pagal/Pağaali/Paga'al), Toklu (Haluç), Yapraklı (Kalkundur).
HayDar■ Koord: 39° 10' 9'' D, 39° 39' 17'' K
Yolkonak köy
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Köyün adı Kevorkian&Pabudjian'da Sorpiyan olarak verilir. Hozat’a bağlı Yenidoğdu (Sorpiyan) köyüyle alakası anlaşılamadı.
SN■ Surp Ohan Manastırı dahil 6 manastır varmış. "Sorpiyan" denilmesinin sebebi bu manastır adından gelebilir. Muhtemelen bu manastır diğerlerinde daha önemli bir işleve sahipti.
HayDar■ Koord: 38° 58' 49'' D, 39° 28' 58'' K
Yukarıbaşakçı mezra (Başakçı bağ)
-
Tunceli Merkez (
Çiçekli bucağı) -
Tunceli■ Eski bir Ermeni yerleşimi 1915 soykırımından sonra Alevi Kürt yerleşimi oldu. 1994'dan sonra bu bölge tamamıyla boşaltıldı.
zarikli■ Başakçı (Tap/Tapdik/Taptikler/Tabdikulya ve süfla) köyüne ait mezra oldu.
HayDar■ Koord: 39° 2' 5'' D, 39° 22' 8'' K