Akbaba mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1829 göçünde terk edilen Ermeni köylerindendir. Köyde bulunan Surp Sarkis Zoravar kilisesi 14. yy'a ait bir elyazmasında anılır.
SN■ Koord: 40° 14' 35'' D, 41° 28' 51'' K
Arılı mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1829 göçünden geri kalan son Ermeni ailelerin köyü 1870 dolayında terk ettiği belirtilir.
SN■ Koord: 40° 22' 22'' D, 41° 28' 5'' K
AşağıKatıklı mahalle (Serdarlı bağ)
-
Tortum (
Şenyurt bucağı) -
Erzurum■ 20. yy başında
Türk yerleşimi.
■ 1829 göçünde terk edilen Ermeni köylerindendir. 16. yy'da burada yangında zarar gören bir elyazması İncil'in Erzurum'un Tvanç köyünde tamir gördüğü ve daha sonra Erzurum'da bir okulda saklandığı kaydedilir.
SN■ Koord: 40° 29' 31'' D, 41° 21' 59'' K
Bağbaşı mahalle
-
Tortum (
Şenyurt bucağı) -
Erzurum■ Ünlü Xaxuli manastırı (Erm Xaxuvank) 10. yy sonlarında Tao/Tayk’ hükümdarı David Kuropalati tarafından inşa edilmiştir. Halen sağlam olup cami olarak hizmet vermektedir. 20. yy başında köy nüfusu 467 Ermeni ve 210 Türk idi.
SN■ Koord: 40° 30' 34'' D, 41° 27' 36'' K
Demirciler mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Akragi Vank adıyla tanınan Meryemana manastırı 19. yy sonlarına dek metruk fakat sağlam idi.
SN■ Koord: 40° 21' 17'' D, 41° 33' 16'' K
Gökdere mahalle
-
Tortum (
Şenyurt bucağı) -
Erzurum■ 1915 öncesinde birbirine yakın bir Hıristiyan ve bir Müslüman Hemsinli Ermeni mahallesi var iken, Hıristiyan mahallesi şimdi metruk harabedir.
SN■ Koord: 40° 23' 50'' D, 41° 17' 37'' K
Kaledibi mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Köy sırtında tarihi Tver Թվեր Kalesi bulunur.
SN■ Koord: 40° 19' 8'' D, 41° 31' 50'' K
Karlı mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1829 göçünden sonra Tortum'da kayda değer Ermeni nüfusu bulunan tek yerleşim idi.
SN■ Koord: 40° 20' 16'' D, 41° 19' 6'' K
Kırmalı mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Eskiden beri mühimmat yapımıyla uğraşan yöre halkından dolayı 'Kırmalı' adı verilmiştir.
meriç■ Koord: 40° 14' 58'' D, 41° 22' 27'' K
Konak mahalle (Tortum bağ)
-
Tortum -
Erzurum■ 9.03.1953’te Konak adıyla köy statüsü kazandı.
SN■ Koord: 40° 19' 15'' D, 41° 30' 4'' K
Meydanlar mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi.
■ Belki Erm «xaşn» `küçükbaş hayvan sürüsü`.
SN■ Koord: 40° 20' 42'' D, 41° 20' 49'' K
Pehlivanlı mahalle
-
Tortum (
Şenyurt bucağı) -
Erzurum■ 1829 göçünde terk edilen köylerdendir. Göç tarihinde harabe halinde olan bir Ortaçağ manastırı (belki 14. yy'a ait Surp Nişan) vardı.
SN■ Koord: 40° 30' 43'' D, 41° 29' 8'' K
Peynirli mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1829 göçünde köye adını veren Goğavank manastırı harabe halinde imiş.
SN■ Koord: 40° 16' 40'' D, 41° 16' 41'' K
Şenyurt mahalle
-
Tortum (
Şenyurt bucağı) -
Erzurum■ 20. yy başında
Türk yerleşimi.
■ 1840'lı yıllara ait komşu köylerde (Karlı, Tipili -Norşin, Haşut) Ermenilerin yaşadığına ve Kiska yaylasına geldiklerine dair anlatılar mevcuttur. Ancak Kıska halkı öteden beri Türk-Müslümandır.
gürbüz aydın■ Koord: 40° 25' 53'' D, 41° 25' 44'' K
Taşbaşı mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Erm Ğazar kişi adı Latince Lazarus karşılığıdır.
SN■ Koord: 40° 15' 41'' D, 41° 31' 12'' K
Taşoluk mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1889 Devre Dağı yıkımı sonrası dağ altında kalan Aşağı Hınzorik köyünün yeni yerleşim adı Taşoluk olmuştur.
Müjdat■ Koord: 40° 15' 41'' D, 41° 36' 20'' K
Tipili mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Vaxtang yaygın bir Gürcü erkek adıdır.
SN■ Koord: 40° 18' 36'' D, 41° 19' 52'' K
Tortum ilçe
-
Tortum -
Erzurum■ 20. yy başında kısmen
Hemşinli yerleşimi.
■ Tortum bölge ve ırmak adı eskidir. Şimdiki Tortumkale köyünde olan idari merkez 20. yy’da şimdiki kasabaya taşındı. • 1662 tarihli Erzurumlu Hagop Salnamesi evvelce ilçe nüfusunun yarısının Ermeni olduğunu, yarısının ise Gürcü dinine mensup olup Ermenice konuştuğunu, ancak 1643’te haracın artırılması üzerine çoğunun Müslümanlığa döndüğünü bildirir.
SN■ Koord: 40° 17' 50'' D, 41° 33' 3'' K
Tortumkale mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Tarihi Okağe/Vokağe kalesi 16. yy’dan itibaren Tortum ırmağının adıyla anılan kazanın merkezi olmuştur. Kaza merkezi Cumhuriyet döneminde bugünkü Tortum kasabasına taşındı.
SN■ Koord: 40° 20' 33'' D, 41° 28' 23'' K
Vişneli mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ 1829 göçünde terk edilen Ermeni köyleri arasında adı geçer.
SN■ Koord: 40° 23' 56'' D, 41° 25' 27'' K
Yamankaya mahalle
-
Tortum -
Erzurum■ Köy halkı kısmen Hemsinli ve kısmen Urfa kökenli Kürt veya Türkmendir.
SN■ Koord: 40° 14' 26'' D, 41° 35' 6'' K