Küçüktuy mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ Asıl Tu/Tuy köyü 1,5 km güneydeki Büyüktuy köyüdür. Ermenice adı Ortoru olan bu köye Türkçe Küçüktuy adı verilir.
SN■ Koord: 39° 59' 58'' D, 41° 26' 12'' K
Büyüktuy mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ MÖ 9. yy’da Urartu yazıtlarında yerel krallık olarak zikredilen Utu olmalıdır. Ermenice kaynaklarda 5. yy’dan itibaren Tu adıyla anılır. Türkçe Tuy muhtemelen Ermenice adın tamlayan hali Tui’den türemiştir.
SN■ Koord: 39° 59' 6'' D, 41° 26' 17'' K
Saksı mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 93 Harbi yıllarında köyün Türk-Sünni halkının bir kısmı Sivas ve Maraş'a göç etmiş. Yakın zamanlarda bir kısım Doğubeyazıtlı Kürtler yerleşti.
metonio■ Koord: 40° 0' 7'' D, 41° 28' 23'' K
Karavelet mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Erzurum'a bağlı Ağcalar, Alibezirgan, Alvar, Çakmak, Çiçekli, Gerdekkaya, Karavelet, Korucuk ve Sığırlı köyleri birbiriyle kısmen akraba olup Türk-Sünnidirler. Kanuni döneminde Tebriz üzerinden yerleştirilmiş köylerdir. Karavelet'te bu nüfus dışında 93 Harbi döneminde Kars üzerinden yerleşmiş Türkler de bulunuyor.
metonio■ Koord: 39° 55' 26'' D, 41° 29' 56'' K
Porsuk mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 1835 yılı erkek nüfus sayımında 88 Müslüman Türk bulunmaktadır.
metonio■ Koord: 40° 1' 35'' D, 41° 33' 41'' K
Taşağıl mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Ailelerin dedeleri Erivan'dan (Şamiran ve Beyremeli köylerinden) Kars ve Iğdır çevresine. Oradan Bayburt'a, oradan Muş Bulanık Hoşgeldi köyüne. Oradan da bu köye göç etmişler. Bu köy, verdiği göç ile Hasankale'nin birçok köyünü Kürtleştirmiştir.
Qazi■ Koord: 39° 52' 36'' D, 41° 34' 0'' K
Alvar mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Tarihçi Parpetsi’ye göre 438 yılında Mamigonyanların isyanını bastırmak üzere sefere çıkan Sasani komutanı Şapuh Mihranî bu köyde ordugâh kurmuştu. ■ Yer adı Türkçe kökenli olmadığı halde yanlışlıkla Türkçe sanılarak korunmuştur.
SN■ Koord: 39° 56' 30'' D, 41° 36' 45'' K
Büyükdere mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 5. yy vakanüvisi Ğazar Parpetsi’nin Tu (Büyüktüy) köyünden iki fersah doğuda olduğunu belirttiği Mknar’inç köyü olması kuvvetle muhtemeldir. (Sagona 47).
SN■ Koord: 40° 2' 48'' D, 41° 36' 54'' K
Kurbançayırı mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Nerses Bartev gatoğigos (ö. 373) tarafından kurulduğu rivayet edilen Garmirvank manastırı bu köyün yakınındaydı. Eprigyan (II.330-331) bu manastırın 1828’e dek zengin ve güçlü bir kurum iken 19. yy sonlarında zaruret içine düştüğünü anlatır.
SN■ Koord: 40° 1' 44'' D, 41° 37' 47'' K
Serçeboğazı mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Hasankale (Pasinler) Lazkom (Taşağıl) köyünden, Redkan aşiretinden aileler Sansor (Taşlıgüney), Hertiv (Otlukkapı) ve Serçeboğazı köylerine göç etmişler. Tamamı akraba olan bu ailelerin dedeleri, yüz yıl önce Erivan'ın Şamiran ve Beyremeli köylerinden gelmişler.
Qazi■ Türkler ve Kürtlerin birlikte yaşadığı bir köydür. Kürtlerin çoğu Taşağıl köyünden gelip yerleşmiştir.
metonio■ Koord: 40° 0' 46'' D, 41° 38' 44'' K
Otlukkapı mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ Evliya Çelebi `Ermeni köyü` olduğunu bildirir. 1895 katliamlarında yağmalanan köylerdendir.
SN■ Hasankale (Pasinler) Lazkom (Taşağıl) köyünden, Redkan aşiretinden aileler Sansor (Taşlıgüney), Hertiv (Otlukkapı) ve Serçeboğazı köylerine göç etmişler. Tamamı akraba olan bu ailelerin dedeleri, yüz yıl önce Erivan'ın Şamiran ve Beyremeli köylerinden gelmişler.
Qazi■ Köyde Kürt nüfus da mevcut olmakla birlikte köyün ekserisi Türk asıllıdır. Kürt nüfus sonradan göç yoluyla buraya gelmiş olup köy aslen Türk yerleşimidir.
İzzetnihat■ Koord: 39° 53' 50'' D, 41° 40' 17'' K
Pasinler ilçe
-
Pasinler -
Erzurum■ Pasinler adı verilen bölge Yukarı Pasin (şimdi Pasinler ilçesi) ve Aşağı Pasin (Horasan ilçesi) olmak üzere iki bölgeden oluşur. Ermenice Baseank’/Paseank bölge adı 5. yy’dan itibaren kaydedilmiş olup, Türkçedeki gibi daima çoğul kullanılır. MÖ 399’da yazan Ksenophon’a göre Phasianoí `Phasis’liler` Aras nehri boyunda yaşayan bir halktı. Gürcistan’da Batum yakınındaki Poti (antik Phasis) kenti aynı adın izini taşır. ■ Vağarşavan kenti tarihçi Horenli Movses’e göre 2. yy’da kral Vağarşak tarafından yapılmıştı. Bilinen bir tarihi kişiye tekabül etmeyen Hasankale adı muhtemelen *Basean Kal’ası adından uyarlanmıştır.
SN■ Gürcüce: Basiani (ბასიანი) ''Basiler''. Eski bir Kolh (Proto-kartvel) boyu adından geldiği öne sürülmüştür.
GEO■ Koord: 39° 58' 42'' D, 41° 40' 25'' K
Yastıktepe mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ © 25.10.1820 Erzurum'da Yukarı Pasin'de Ketvan karyesinde İbrahim Ağa'nın bina eylediği mescide minber vazı ile cuma ve bayram namazları kılınmak için izin verilmesi ve hitabetinin tevcihi.
deyar heyran■ Köye bağlı Kireçli mezrası Kürd yerleşimi olup, köyün kendisi Türk yerleşimidir.
İzzetnihat■ Koord: 39° 53' 39'' D, 41° 43' 26'' K
Demirdöven mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 1004/1005 tarihli Stepanos Taronetsi vekayinamesinde göre Paseank (Pasinler) ülkesinde bulunan Aksigoms Manastırı, burada türbesi bulunan Peder Hovhannes adlı aziz kişiden dolayı halk tarafından Surp Ohan olarak anılmaktaydı.
SN■ Koord: 40° 1' 55'' D, 41° 43' 49'' K
Üğümü mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Lastivertli Aristakes Tarihi, Ogomi kentinin 1055’te Türklerce istila ve yağma edilmesini ayrıntılı olarak tasvir eder.
SN■ Koord: 40° 0' 38'' D, 41° 44' 10'' K
Sunak mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ 11. yy vekâyinamelerine göre Selçuklu istilaları sırasında bu kasabada toplanan 7000 nüfus ve 60 din adamı Türkler tarafından kılıçtan geçirilmişti.
SN■ Koord: 39° 56' 13'' D, 41° 44' 52'' K
Taşlıgüney mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Hasankale (Pasinler) Lazkom (Taşağıl) köyünden, Redkan aşiretinden aileler Sansor (Taşlıgüney), Hertiv (Otlukkapı) ve Serçeboğazı köylerine göç etmişler. Tamamı akraba olan bu ailelerin dedeleri, yüz yıl önce Erivan'ın Şamiran ve Beyremeli köylerinden gelmişler.
SN■ Koord: 40° 2' 22'' D, 41° 45' 11'' K
Epsemce mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ Alvar'dan gelen Sünni Türkler tarafından kurulmuş bir köydür.
metonio■ Koord: 39° 58' 37'' D, 41° 46' 9'' K
Uzunark mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ Karş. Kemah Doğan (Tordan) köyü.
SN■ 1835 erkek nüfus sayımında 51 Müslüman Türk ve 125 Hristiyan Ermeni nüfus bulunmaktadır.
metonio■ Koord: 39° 54' 9'' D, 41° 47' 0'' K
Çakırtaş mahalle
-
Pasinler -
Erzurum■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi.
■ Eprigyan’a göre 19. yy sonunda nüfusu Emeni idi, ancak eskiden Gürcü haneleri de vardı.
SN■ Koord: 39° 57' 38'' D, 41° 47' 47'' K