K1980 📖 Dêrika Çiyayêmazî [ Kr "Mazıdağı kilisesi" ]

1518a : Derük

■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Kürt (Sünni) yerleşimi

■ Nüfusun Çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu ilçe merkezinde azınlık olarak Araplar da mevcuttur

1518a : Şamreh / Şamrex

E1403 📖 Şmrax

1869s 📖 Mazudağı (idari bölge)

■ Kürt (Sünni) yerleşimi

■ Mazıdağı Osmanlı döneminden beri idari birim adıdır. Merkez kasabanın adı Şemrex'tir. 14. yy sonunda Ezidilere ait olan kasabayı Timur tahrip etmiş ve halkını kılıçtan geçirmişti. SN

■ Mazıdağı, eski Şam yolunun geçtiği yerdir. Zaten Şemrex de Kürtçe Şem (şam) rex (yol) demektir. mustafa

■ Nüfus çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu ilçe merkezinde azınlık olarak Araplar da mevcuttur

K 📖 Qosar [ Tr Koçhisar ]

1902a 1928 📖 📖 Til Ermen [ Ar "Ermeni höyüğü" ]

A870 📖 Dunaysir

1518a : Koçhisar (başka yer)

■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Kürt (Sünni) yerleşimi

■ Tarihi kent Dunaysir ve Tell Ermen adlarını taşır. (E. Bosworth `Dunaysir and its History` in Acta Orientalia 59.1, 2006). Ayrı bir yerleşim olan Koçhisar Osmanlı döneminde büyüyerek nahiye merkezi olmuş ve günümüzde eski kenti de içine almıştır. ■ Tell Ermen nüfusu 1895'e dek büyük oranda Ermeni iken bu tarihten sonra Ermeni kalmamıştır. Halen şehir Türkiye’nin en büyük Kürt yerleşimlerinden biridir. SN

■ Nüfusun çoğunluğunu Kürtlerin (>%85) oluşturduğu ilçe merkezinde azınlık olarak Arap (% 10) ve Süryaniler de mevcuttur. Kürtleşmiş Çeçen aileler de bulunmaktadır.

Eski adı: -

■ Mardin merkez ilçesine 2014’te Artuklu adı verildi. Selçuklu kumandanlarından Eksük oğlu Artuk’un sülalesi Mardin’de 12.-14. yy’lar arasında hüküm sürmüş ve çok sayıda bayındırlık eseri bırakmıştır. SN

1917h 📖 Rişmil [ Sür ]

■ Müslüman Arap yerleşimi

■ Nüfusun Çoğunluğunu Arapların oluşturduğu ilçe merkezinde azınlık olarak Kürtler de mevcuttur.

K 📖 Stewr

A1220 📖 Ṣawr

Y553 Y610 📖 📖 Saúras / Tzaúras [ Sür Ṣawrâ ]

■ Müslüman Arap yerleşimi

■ Gerek Süryanice gerek Arapça kaynaklarda daima sad harfiyle yazılır. SN

K 📖 Mehsert

1928 📖 Maˁserti

1775z 📖 Ömerkanlı (aş.)

1928 📖 Ömerkan (idari bölge) [ Kr "Ömerler (aş.)" ]

■ Müslüman Arap/Kürt (Sünni) (Omeryan) yerleşimi

■ Eski nüfusu Süryani iken 1609 yılında Patrik Sotfo devrinde topluca Müslümanlığı kabul ettikleri kaydedilmiştir. Kasaba nüfusu ağırlıkla Arapça konuştuğu halde köylerde Kürtçe egemendir. SN

■ © 02.04.1775 Rakka iskanbaşısı Milli aşiretinden eşkıya Timur ile Ömerkanlı ve Devrekanlı Kürd aşiretler efradından bazılarının tenkil edildiğine dair Diyarbakır Valisi Abdullah Paşa'nın tahriratı. deyar heyran

Kr : Nisêbin

1914hk 📖 Nseybîn

Y630 📖 Nisibis esk. Antioxeia tês Mygdonías

E474 📖 Mıdzpin [Mtsbin] Մծբին

S373 : Ṣawbāʾ ܨܘܒܐ

Y-146 📖 Nisibis

As-891 📖 Naṣîbina [ Sür nṣîbîn "yerleşim, koloni" ]

■ Kürt (Sünni) yerleşimi

■ MÖ 896 tarihli Adad-Nirari II yazıtında Naṣîbîna adıyla anılan önemli bir Arami kenti idi. Aramice/Süryanice Naṣîbîn (modern İbranice Netsivin), Erm Mtsbin biçimleri Antik Çağ'dan beri kaydedilmiştir. Aramice isim muhtemelen `iskan, bir yerde toplanma` anlamında «ṣwb» kökünden gelir. ■ Nusaybin nüfusu 20. yy başlarına dek büyük oranda Süryani iken günümüzde ezici çoğunlukla Kürttür. Kentin büyük bir bölümü 2014 yılında TC kuvvetlerince tahrip edilmiştir. SN

■ Kürtleşmiş Macar kökenli aileler de bulunmaktadır, bu aileler 1848 Olaylarında Osmanlı topraklarına iltica edip Müslüman olarak kalan ailelerdir. metonio

S1190 📖 Midyad [ Sür ]

As-859 📖 Matiati

■ 20. yy başında Müslüman Arap/Süryani yerleşimi. Müslüman Arap/Kürt (Sünni) yerleşimi

■ Asur kralı I. Asurnasirpal'ın yazıtında (MÖ 1043) anılan Matiati ve Hekataios'un (MÖ 6. yy) andığı Matiênê ülkesinin başşehri olması muhtemeldir. Yeni ilçe merkezi asıl Midyat'tan 2 km uzaktaki Estel mahallesine taşındı. Asıl Midyat 1960'lara dek ağırlıkla Hıristiyan Süryani iken günümüzde Kürtleşmiştir. Estel halkı Araptır. SN

1928 📖 Kerboran / Kerburan

S1300~ 📖 Kerburanܟܪܒܘܪܢ‎ [ Sür kfar buran ]

■ 20. yy başında Süryani yerleşimi. Şimdi Kürt (Sünni) (Erebiyan) yerleşimi

■ Kürtçe dilli Süryani Hıristiyan kültürünün önemli bir merkezi idi. SN