Başiskele ilçe
-
Başiskele -
Kocaeli■ Strabon’un aktardığına göre önceki dönemde önemli bir kent olan Astakos, MÖ 3. yy’da Bithynia kralı Nikomedes tarafından bugünkü İzmit yerine taşınarak Nikomedia adını aldı. İzmit Körfezi Antik kayıtlarda Astakénos Kólpos (Astakos Körfezi) adını taşır.
SN■ İkinci bir iskele de birkaç km batıda Segban (Seymen) iskelesi idi.
Manav■ Koord: 40° 42' 54'' D, 29° 55' 56'' K
Çayırova ilçe
-
Çayırova -
Kocaeli■ Gebze ilçesinden ayrılarak 1992’de belediye, 2008’de ilçe olmuştur.
SN■ Koord: 40° 49' 19'' D, 29° 22' 6'' K
Darıca ilçe
-
Darıca -
Kocaeli■ Kantakuzinos vekayinamesinde Ritzion olarak anılan kasaba, çoğul «ta Ritzia» (Ritzion’lar) biçiminden Türkçeye Darıca olarak aktarılmıştır. Osmanlı dönemi Rumcasında Aretsú/Areçu kullanılır. Selanik büyükşehir alanı içindeki Nea Aretsoú semtine 1923’te Darıcalı mübadiller yerleştirilmiştir.
SN■ Eski ilçe merkezini oluşturan kesimde ağırlıkla Selanik muhacirleri oturuyor. Giritliler yalnızca 1000 kişi civarında yerleştirildi.
metonio■ Aritsion ve Aretsou olarak da zikredilir Helenlerde. Darıca’ya da mübadele sonrası Drama, Serez, Kavala ve Girit adası göçmenleri yerleştirilmiştir.
Darıca’ya yerleştirilen mübadiller Girit ağırlıklı idi. 15 Aralık 1923’ten 3 Mart 1924
tarihine kadar Girit’in Kandiye, Laşit ve Yerapetra limanlarından yola çıktılar. Hatt-ı Fasıl üzerindeki bazı karyelerde birer süvari müfrezesi bırakılarak efrat ve ağırlıkların kaldırılması, Bostancı'daki 84. livanın oradan nakli, Darıca Rumlarının hicret etmeleri. H-04-02-1341
Manav■ Koord: 40° 45' 27'' D, 29° 23' 11'' K
Derince ilçe
-
Derince -
Kocaeli■ 1890'da liman kurulması için körfezde derin bir yer aranır burası bulunur. O târihe kadar tek tük çiftlikler bulunurdu. 1935 itibâriyle ilk toplu yerleşim Romanya'dan getirtilen Tatarlar ve Beyaz Çingeneler ile görülmüştür. Köstence Limanı’ndan 6 yaşındayken 1935 senesinin Mayıs ayında Nazım Vapuru ile Derince
Limanı’na gelmişler. 1936 yılında
Romanya göçmenlerine Derince’de otuz hanelik arazi verilir. 1951'de Bulgaristan'dan 353 âile gelmişGöçmenlerin evlerini kurmaları üzerine Çınarlı köyü muhtarlığına bağlı olan Derince 1952 yılında bağımsız olarak
muhtarlık olur. 17.09.1951 günü yeni kurulacak mahalle için temel atılmıştır. "Çenedağındaki suya vardım ki orada Azize Meryem adına yapılmış kilisenin kalıntıları vardır. Senenin belli zamanlarında Hristiyanlar ziyâret eder" Richard Pococke, İ. S. 1740
Manav■ Koord: 40° 45' 24'' D, 29° 49' 38'' K
Dilovası ilçe
-
Dilovası -
Kocaeli■ 1955’te kurulan yerleşim otoyol yapımı ve sanayi tesisleri nedeniyle yoğun göç alıp büyüdü.
SN■ Koord: 40° 47' 7'' D, 29° 32' 29'' K
Gebze ilçe
-
Gebze -
Kocaeli■ Karş. Yun Byzia (Vize), Byzantion (İstanbul). Byza veya Byzia sözcüğünün eski Thrak dilinde olduğu varsayılabilir. Arrianos ve It. Antoninus’ta bulunan Libyssa? adı yazım hatası olmalıdır. Bizans tarihçileri Paxymeres ve Zonaras’ta görülen Dakíbyza biçimi «ta Kybiza» (`Kibysa’lar`) anlamındadır. 1800 yılında Leake kasabanın güncel Rumca adını Kybiza olarak verir.
SN■ Koord: 40° 47' 52'' D, 29° 25' 52'' K
Gölcük ilçe
-
Gölcük -
Kocaeli■ İlçe merkezi olan kasaba daha önce Gölcük Lagunu ve Kazıklı İskelesi adı verilen mevkide Cumhuriyet döneminde kurulmuş yerleşimdir. İlçede adı -iye takılı 15 civarında yerleşim 19. yy son çeyreğinde muhacirler için kurulmuş veya onlara tahsis edilmiş iskan köyleridir. Bazılarının daha eski yerel adı halen kullanılır.
SN■ Bugün Kavaklı sâhili denen yer eskiden Kazıklı iskelesi diye geçerdi. Yörede iyi kalitede çam kömürü çıkartılır iskeleden Darphâne-i Âmire'ye gemiyle yollanırdı. Burada bir iki değirmen Moralı Rumlar tarafından işletilirdi. 1925 senesinde yeni kurulacak ilçe için merkez İhsâniye (Tatarköy) seçildi, sonra Değirmendere köyünün aşağı mahallesine taşındı. Sonuç itibâriyle bugünkü yerine kaydırıldı.
Manav■ Koord: 40° 43' 12'' D, 29° 49' 3'' K
Kandıra ilçe
-
Kandıra -
Kocaeli■ 20. yy başında
Manav yerleşimi.
■ `Bizans döneminde Kentri adı verildiğine` ilişkin yaygın bilginin kaynağı anlaşılamadı.
SN■ Desanon Kome ismiyle kaydı tespit edilmiştir.
Manav■ Koord: 41° 4' 14'' D, 30° 9' 2'' K
Kartepe ilçe
-
Kartepe -
Kocaeli■ 1970’li yıllarda Köseköy adıyla belediye, 2008’de Kartepe adıyla ilçe olmuştur.
SN■ Samanlı dağlarının bu taraftaki kısmı Kandıraya kadarki yerliler tarafından Kel Tepe diye isimlendirilmektedir. Mübâdele ile Makedonyanın başta Sevren (Voreino) Slav köylüleri ile komşu köylerden bir kaç hâne buraya ve Arslanbeye iskân edilmiştir. Yeğen İbrahim Ağa Vakfı'ndan İzmid'in Köseköy'ü civarındaki Sünbüle isimli çiftlik hakkında. H-02-01-1339
Manav■ 1960'a kadar nüfusu 2.000 civarında olan küçük bir Manav yerleşimiyken, 1960-2000 arası Trabzon'dan çok göç aldı. Günümüzde nüfusu 25.000 civarında olan büyük bir mahalleye dönüştü.
Cepni41■ Koord: 40° 44' 21'' D, 30° 0' 9'' K
Körfez ilçe
-
Körfez -
Kocaeli■ Tüpraş rafinerisi çevresindeki Yarımca ve Tütünçiftlik beldelerinin birleştirilmesiyle 1987’de Körfez belediyesi kurulmuş ve ertesi yıl ilçe statüsü kazanmıştır.
SN■ Koord: 40° 46' 2'' D, 29° 46' 23'' K