Ağadeve köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Köy halkının Konya Cihanbeyli'den göçtüğü anlatılır.
SN■ Koord: 40° 22' 44'' D, 42° 58' 31'' K
Anı köy
-
Kars Merkez (
Başgedikler bucağı) -
Kars■ 961-1045 yılları arasında Bagratuni Ermeni krallığının başkenti olan ünlü Ani kentidir. Daha sonra Timurlenk ve TC tarafından yerle bir edilmiştir. Adı Ermeniceden eski bir dile aittir. Adontz, Strabon’un bu yörede sözünü ettiği Ainínai kavminin/halkının adından türemiş olabileceğini savunur. (Adontz 46). 5. yy tarihçisi Movses alternatif Hani biçimine değinir. Türkçe Anı adı kizb-i fahiştir.
SN■ Ocaklı olan resmi adı 2016 yılında "Anı" olarak değiştirilmiştir.
emjan■ Koord: 40° 30' 56'' D, 43° 34' 2'' K
Atayurdu köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1886 yılında 121 Ermeni nüfusu vardı. Ermenilerin köyü terk etmesiyle köye ilk Karapapaklar yerleşmiştir. Kürtler daha geç dönemlerde çevre köylerden gelmiştir. 1935 yılı nüfusu: 235
metonio■ Koord: 40° 37' 13'' D, 42° 53' 0'' K
Aydınalan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Kars'ta iki İslamsor köyü bulunuyor. Bunlardan birisi Sarıkamış'a bağlı Taşlıgüney köyü olup eski yerlisi Avar, şimdiki yerlisi Türk ve Kürttür. Bu köy ise eski Rum köyü olup sonrasında Karapapaklar yerleşmiştir. Çeçen nüfus yoktur. 1935 yılı nüfusu: 284
metonio■ Koord: 40° 33' 9'' D, 42° 53' 5'' K
Azat köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Eprigyan’a göre (1902) köyün yakınında harap halde Aziz Tadeos manastırı bulunmaktaydı. Rus yönetimi döneminde Rum ve Gürcü nüfus iskan edildi.
SN■ Ünlü Kürt (Êzdi) yazar Erep Şemo bu köyde doğmuştur. Buradan Ermenistan'a göç ederler. Jiyana Bextewar ve Şıvanê Kurmanca isimli kitaplarında bu köyden bahseder. Burada Hurum (Yunan) ve Kürtlerin beraber yaşadığını belirtir.
Mar(d)astan■ Yezidilerin ve Rumların Rusya topraklarına göçünden sonra köye Karapapaklar yerleşmiştir. Günümüzde köyde Karapapaklar çoğunluk olup başka ilçelerden ve köylerden yerleşmiş Erivan orijinli Kürtler de bulunmaktadır.
metonio■ Koord: 40° 31' 57'' D, 43° 6' 29'' K
Başkaya köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1886 yılında 190 Ermeni nüfusu vardı. Bugün tamamı Erivan göçmeni Redki aşiretinden Kürtler yaşıyor. 1935 yılı nüfusu: 210
metonio■ Koord: 40° 34' 16'' D, 42° 51' 51'' K
Boğatepe köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Kura/Kür Nehrinin ana kaynağı bu köy yakınındadır.Rus kaynaklarında görülen Rodionovka adı muhtemelen bir Dukhobor (savaş ve askerlik karşıtı bir Ortodoks mezhebi) yerleşimine işaret eder, ancak Dukhobor köy listelerinde bu yerleşime rastlayamadık.
SN■ Koord: 40° 48' 21'' D, 42° 53' 24'' K
Çağlayan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Belki Erm «xandzrig `küçük göynük, yanıkça` veya `odun kömürü ocağı`.
SN■ Terekeme yerleşimi.
emjan■ Koord: 40° 33' 1'' D, 42° 56' 8'' K
Çakmak köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Eski Çakmak köyü yakınında Rus yönetimi altında çok daha büyük ve düzenli bir yerleşim olan Blagodarnoe Molokan köyü kurulmuş, daha sonra burası Çakmak köyü ile birleştirilerek Karapapak Türkleri iskan edilmiştir. Halen nüfus çoğunlukla Kürttür.
SN■ Çakmak köyünde yaşayan Kürtler, Redkan aşiretindendir.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 38' 41'' D, 43° 2' 59'' K
Çamurlu köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1886 Rusya nüfusa sayımında: Çamurlı = Karapapak (Azeri) 146 (91,8%) - Kürt 13 (8,2%)
Tashw■ Koord: 40° 42' 20'' D, 43° 1' 19'' K
Çığırgan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1886 yılında 244 Ermeni nüfusu vardı. Bugün tamamı Erivan göçmeni olan Bruki, Celali, Dilxeri ve Redki aşiretlerine mensup Kürtler yaşıyor. 1935 yılı nüfusu: 295
metonio■ Koord: 40° 38' 32'' D, 42° 51' 21'' K
Çorak köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Çarlık dönemi Rus haritalarında Şorox olarak işaretlenen yerdir.
SN■ Koord: 40° 36' 13'' D, 43° 1' 34'' K
Derecik köy
-
Kars Merkez -
Kars■ İlk Rus kaydında 29 hane Türk ve 2 hane Kürt bulunmaktadır. Kürtler büyük ihtimalle yakınındaki Halefoğlu köyünün çobanları, zira günümüzde köyde yerli Kürt bulunmuyor.
metonio■ Koord: 40° 36' 3'' D, 43° 13' 16'' K
Eşmeyazı köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Kırzıoğlu'nun ailesi Susuz'a bağlı Mamaş köyündendir, kendisi de Kumuk veya Terekeme değildir. "Ahıska Türkleri" ismini siyasi anlamda oluşturup Bayburt'a kadarki arazinin bu topluluktan olduğunu iddia eden kişidir.
metonio■ Düzeltme: Meşhur tarihçi Fahreddin Kırzıoğluʼnun baba tarafı aslen buralıdır. Daha sonra Mamaş (Kırçiçeği) köyüne göç etmişlerdir.
İbrahim Ahıskalı■ Koord: 40° 34' 19'' D, 43° 26' 42'' K
Hacıveli köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 93 Harbinden sonra Rus idaresinde Pontus Rum muhâcirler iskân edildi.
Manav■ Koord: 40° 35' 22'' D, 43° 24' 3'' K
Halefoğlu köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Halefoğlu köyü günümüzde Kars ili Merkez ilçesine bağlı en büyük Kürt nüfuslu köydür.
metonio■ 1886 yılı Rus nüfus sayımı; 143 Kürd, 97 Yunan.
Qazi■ Gêloyi aşireti haricinde Qaski ve Mılli aşiretleri de yaşar.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 39' 12'' D, 43° 17' 31'' K
Hapanlı köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Rus haritasında sehven Hotanlı adıyla gösterilen bu köyün 198 Rum ve 2 yerli Türk nüfusu vardı. Gereği odur ki 93 Harbi öncesinde yerlisi Türk olan bu köy Anadolu içlerine göçe zorlanmış, yerlerine Trabzonlu Rumlar yerleşmiş. Rumların köyü terk etmesiyle köyün yerlilerinin bir bölümü köye geri yerleşti.
metonio■ Koord: 40° 34' 31'' D, 42° 55' 24'' K
Horomos Manastırı mevki
-
Kars Merkez (
Başgedikler bucağı) -
Kars■ 10. yy’da inşa edilen büyük manastır kompleksi halen Türkiye-Ermenistan sınırında askeri bölge içindedir. 1918’e dek manastır çevresinde bir Ermeni köyü mevcuttu.
SN■ Koord: 40° 31' 21'' D, 43° 37' 52'' K
Karacaören köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Rus yönetimi döneminde (1878-1918) Estonya göçmenleri tarafından iskân edilmiştir. 1960’lı yıllara dek Eston nüfus çoğunluğu devam etti.
SN■ Eston değil Estonyalı etnik Almanlar.
metonio■ 1965 sayımında Almanca konuşan 21 kişi tespit edilmiştir.
Manav■ Koord: 40° 33' 21'' D, 43° 5' 16'' K
Karaçoban köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1889 Rus salnamesinde görülen Xram-vartan `Vartan kilisesi` adı Eprigyan’a göre baskı hatası olmalıdır.
SN■ Koord: 40° 37' 42'' D, 42° 56' 17'' K
Kars il
-
Kars Merkez -
Kars■ Erm yalın çoğul Kark, belirtme hali Kars, çoğul tamlayan hali Karuts Pert (Kar’lar kalesi) biçimleri 5. yy’dan beri kaydedilmiştir. Kar’ların kim veya ne olduğu açık değildir. `Karsak Türkleri` adlı mevhum kavimle ilişkilendirilmesi fantezidir.
SN■ Gürcüce "kapı(nın) şehri" anlamına gelen Karis-Kalaki'den geldiği de söyleniyor. (Kari gürcücede kapı, 's eki de ilgi hal ekidir, bu şekliyle Karis veya Kars, "kapı(nın)..." anlamında)
Emrys■ Şehir merkezin de Türkler çoğunluğu oluşturur. İl geneli kütüğe göre %74 Türkler, %25 Kürtler ve %1 Diğer şeklindedir.
Eftalit■ Koord: 40° 36' 33'' D, 43° 5' 44'' K
Küçükboğatepe köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Kafkasya genel valisi (1905-1915) İlarion Vorontsov-Dashkov adına Rus (Kazak?) kolonisi olarak kurulmuştur. 1921’den sonra Karapapak muhacirler yerleştirildi.
SN■ Koord: 40° 48' 28'' D, 42° 52' 36'' K
Küçükyusuf köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Bu köyün Kürtçe ismi Goma Ûsiv'dır. Kürtler bir yana, Kars'taki Terekeme-Karapapaklar dahi, Küçükyusuf ya da Hofsepekom dersen, böyle bir köyü bilmezler.
Qazi■ Kürt (Badılli, Cemaldini, Eliya, Dılxêri, Redki) yerleşimi.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 24' 8'' D, 43° 8' 53'' K
Ölçülü köy
-
Kars Merkez -
Kars■ 1877'de başlayan Rus yönetimi öncesin'de Kars'ta Rum nüfusu olan tek köydür. 1878'de mevcut nüfusa Karadeniz ve Kafkasya'dan gelen Rum muhacirler eklenmiştir. 1877-78 Osmanlı Rus harbinin nihai Osmanlı yenilgisiyle sonuçlanan çarpışması bu köyün Güneyinde Alacadağ mevkiinde gerçekleşti.
SN■ Köyün eski ismi Wazê (Wezin'de denilir) olup, Redki, Celali, Kurdki, Şemski, Bıruki ve Mılli aşiretleri burada yaşar.
Qazi■ Yukarıda ismi olan aşiretler haricinde, Qazki aşireti de yaşar.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 33' 51'' D, 43° 15' 0'' K
Paşaçayırı mahalle (Kars bağ)
-
Kars Merkez -
Kars■ 20. yy başında
Rus yerleşimi.
■ Çarlık döneminde Alman köyü olarak kurulmuş olup günümüzde herhangi bir Alman nüfus yaşamamaktadır.
metonio■ Koord: 40° 35' 19'' D, 43° 3' 0'' K
Subatan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Köy halkı, Terekeme Türkleri ve Yerli Türklerden oluşmaktadır.
■ Koord: 40° 36' 15'' D, 43° 26' 14'' K
Tekneli köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Rumlardan sonraki halkı Karapapaktır. Günümüzde ise Kürtler çoğunluk olup Karapapaklar bir kaç hanedir.
metonio■ Koord: 40° 31' 46'' D, 43° 12' 49'' K
Yalınkaya köy
-
Kars Merkez -
Kars■ İlarion İvanoviç Vorontsov-Daşkov, 1905-1915 Kafkasya Genel Valisi adından.
SN■ Gurgali Gürcü paganizminden kalma bir isimdir. Bu isimde Gürcistan'da yerleşim yeri vardır.
meriç■ Koord: 40° 37' 15'' D, 43° 15' 20'' K
Yolaçan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Eprigyan 19. yy sonunda Komatsor köyünün terkedilmiş olduğunu ve yakınında Rusların Aleksandrovka köyünü inşa ettiklerini anlatır. Epr I.521.
SN■ Koord: 40° 32' 58'' D, 43° 2' 33'' K
Yücelen köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Farklı ifadelere göre eski Êzidi veya Süryani köyü imiş.
SN■ Rus yapımı etnik haritada Süryani köyü olarak gösterilmiştir.
xyz■ Samavat'lı Süryaniler* Ermenistan'a göçmüş, yerlerine Erivan göçmeni Dilxeri aşiretinden Sünni Şafi Kürtler yerleşmiştir. Bugün bir kaç Terekeme gelin hariç köyün tamamı Kürttür. Köydeki Süryani kilisesinin yıkılmadan önceki hâli: https://sobory.ru/photo/284800
metonio■ Koord: 40° 39' 19'' D, 42° 57' 28'' K