Suvarlı belediye
-
Besni (
Suvarlı bucağı) -
Adıyaman■ Osmanlı döneminde Beni'nin kuzey kesimini kapsayan Hevidi nahiyesi merkezi idi.
SN■ 1844 tarihli nüfus sayımında Hevîdî cemaatinin yaşadıkları yerler “Hevîdî Nahiyesi”ne veya başka bir ifade ile “Hevîdî Aşireti Nahiyesi”ne dönüştürülmüş ve nahiye kapsamına 19 köy alınmıştır. Bunlar; Birişme, Boncuk, Cencere, Eskiköye tabi Birişme (ayrı bir köy), Gedikli, Karakuyu, Kevcâllı, Berekâtlı, Eskiköy, Kızoğlan, Kitiş, Kocapîrlî, Mâmadik, Nâsırlı, Sarıyaprak, Sîvârlı (Suvarlu), Sugözü, Uzunkuyu ve Zirce köyleridir.
Besnili Haco■ Koord: 37° 32' 19'' D, 37° 37' 52'' K
Pınarbaşı köy
-
Besni (
Suvarlı bucağı) -
Adıyaman■ Eskıden Ermeni manastırı varmıs burda ve Ermeni soykırımı ıle beraber Suvarlı Hevedı göcerlerı buraya yerleşmiş. 30 ya da 40 hanelık bır mezra.
Besnili Haco■ Koord: 37° 34' 14'' D, 37° 39' 9'' K
Uzunkuyu köy
-
Besni (
Suvarlı bucağı) -
Adıyaman■ Hevedi aşireti Osmanli kaynaklarinda Kürd yani Ekrad Taifesi olarak tanımlanmis ve aşiretin, Behisni dışında, merkezi olarak Diyarbekir (Silvan ve Kulp), bunun yaninda gunumuzdeki Besni Hevedi bölgesinin o dönemde Malatya, Maraş ve Ayıntab bölgelerine yayilan kesimi, Kilis, Rakka, Cizre (Mardin Sancağı) ve Halep Eyaletine (Afrin ve Kürddağı) bölgelerindeki varlığı kayıt edilmiştir, Hevedilerin en geç 1519 yılından itibaren Besni ve havalisinde yaşadıkları görülmektedir.
Besnili Haco■ Koord: 37° 37' 29'' D, 37° 42' 24'' K
Eyerli köy
-
Besni -
Adıyaman■ Hevedi kurt aşiretinin Herkan kabilesi tarafindan kurulmuş köy. Diger butun Hevedi köyleri gibi Irak Süleymaniyeden Besniye ilk yerlesen ve Uzunkuyu cevresi uzerine kurulu köy.
Jan■ Koord: 37° 38' 10'' D, 37° 43' 54'' K
Sarıyaprak belediye
-
Besni (
Suvarlı bucağı) -
Adıyaman■ Hevedi aşiretinin Suvarlidan sonraki en buyuk köyu. Köy hevedi asiretinin iki buyuk kabilesi Mala Musê reş ve Mala Xane tarafindan Uzunkuyu'dan gelerek kurulmustur. Yezidi inançlarının etkisi olan tek Hevedi köyüdür.
■ Koord: 37° 35' 16'' D, 37° 44' 1'' K
Tetirli mahalle (Köseceli bağ)
-
Besni (
Çakırhüyük bucağı) -
Adıyaman■ Tetirli yada Tatriyan. Köy Urfa kökenli Türkmen Bayat aşireti ve Hevedi köylerinden gelen Kürt nüfusdan oluşur.
Jan■ Koord: 37° 32' 49'' D, 37° 44' 56'' K
Karagüveç köy
-
Besni -
Adıyaman■ Köken olarak yezidi olan Hevêdi aşireti Besni'de 32 köyde yaşarlar.
■ Adıyaman genelinde* 26 köyde yaşarlar. Bu köylerin üçü Gölbaşı, gerisi Besni ilçesindedir.
metonio■ 1570 yıllarında Hevedi asireti cemaati Besni, Araban ve Rumkale’de yaşamakta olup, iki büyük şubeye ayrılmıştır. Birincisi Derviş Kethüda’ya, ikincisi Ekrâd-u Balanlu olarak bilinen ve İlyas Kethüda’ya bağlı olan cemaatlerdir. Derviş Kethüda’ya bağlı olanlar Besni’nin Cinciye , Uzunkuyu, Bayırca ve Tatarlu köylerine, Rumkale’nin Araban nahiyesine bağlı Ebu Sa’d, Kadı, Terbizek, Kabaağaç ve Elvan köylerine dağılmış bulunmaktadır. Balanlu olarak bilinen Hevedi cemaatleri ise Besni’nin Kitiş, Ardıl ve Cilik köyleri ile Sahra ve Hamikî mezralarına yayılmışlardır.
Besnili Haco■ Koord: 37° 36' 30'' D, 37° 45' 33'' K
Beşkoz köy
-
Besni -
Adıyaman■ Köy halkının tamamı halen Urfa'nın Kısas köyü kökenli Alevi-Türkmenlerdir.
Mursallı■ Koord: 37° 43' 53'' D, 37° 46' 14'' K
Aşağısöğütlü köy
-
Besni (
Çakırhüyük bucağı) -
Adıyaman■ 20. yy başında Kürtçe konuşan Ermeni nüfusu ve Surp Hagop manastırı vardı.
SN■ Kürdçe Bekan jer (Aşağı Bekan) Köyün girişinde bir kayaya Ermenice harflerle kürdçe Hevedi Bekane Jer yazılıdır.
Besnili Haco■ Koord: 37° 32' 59'' D, 37° 46' 59'' K
Sugözü belediye
-
Besni -
Adıyaman■ Besni ilçesinin kuzey kısmına egemen olan Hevêdi aşiretinin en eski yerleşimi olduğu söylenir.
SN■ Koord: 37° 39' 58'' D, 37° 47' 21'' K
Boncuk köy
-
Besni -
Adıyaman■ Kürdçe Bınçük (Kuşluk). Köy bostan tarımının yapıldığı tek yer olduğu için Bınçük/ Kuşluk olarak adlandırılımış olmalı,
Besnili Haco■ Koord: 37° 38' 28'' D, 37° 47' 48'' K
Akkuyu köy
-
Besni (
Çakırhüyük bucağı) -
Adıyaman■ Torun genellikle `bir aşirette boybeyinin altında bulunan sözü geçer kişi` anlamındadır. Garmir Vank Ermeni manastırının kalıntıları bu köyde veya civarında olmalıdır.
SN■ Köy halkı Çakallı Aşireti'ne mensuptur. Köken olarak Türkmen'dir.
Celal Toprak■ Besni'de iki adet Akkuyu yerleşimi bulunur. Çakırhüyük bucağındaki köy Sünni-Türkmen, Şambayat yakınındaki köy ise Alevi-Kürt'tür.
metonio■ Koord: 37° 31' 12'' D, 37° 49' 33'' K
Güneykaş köy
-
Besni -
Adıyaman■ Eski bir dilden devralınmış *Karmylassós benzeri bir ad varsayılmalıdır.
SN■ Koord: 37° 45' 11'' D, 37° 50' 10'' K
Çakırhüyük belediye
-
Besni (
Çakırhöyük bucağı) -
Adıyaman■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi. Şimdi
Türkmen yerleşimi
■ 11.-12. yy’larda Hırsız Vasil adlı Ermeni serüvencinin beylik merkezi olan meşhur Keysun kalesidir. Rumca «Kaisós» adı, Muaviye zamanında bu bölgeye `büyük güruhlar halinde` yerleştiği anlatılan Arap Banu Qays aşiretiyle ilgili olsa gerekir.
SN■ Koord: 37° 33' 40'' D, 37° 51' 17'' K
Besni ilçe
-
Besni -
Adıyaman■ İlçenin kuzey/batı bölümünde Hevêdi, güney/doğu kesiminde Reşvan aşiretine mensup Kürt nüfus yaşar. Bazı yayınlarda 'Karakeçili Türkmen' olarak gösterilen Türk nüfusun büyük bölümü Ermeni kökenli, bir kısmı Urfa'dan göçmüş Bayat aşireti mensuplarıdır. Diğer bölgelerden son yıllarda yoğun Kürt göçü almıştır.
SN■ Hevedi aşireti ile ilgili en erken belge İbni Farqini'nin Silvan tarihidir. Buna göre Cizreli Suleyman Baz'ın 6 oğlundan biri Hevedi aşiretinin atası kabul ediliyor. Hevediler kendilerı için bu nedenle Sılemani/ Suleyman oğulları der. Şerefname'de Hevediler 10. yy'da Mervani beyliğini oluşturan 6 kürd aşiretinden biri olarak anılır.
Besnili Haco■ Besni ilçesinde eski Besni diye bilinen Aşağı Şehir bölgesi tamamen Türkmenlerin yerleştiği bir coğrafyadır. Besni'nin şimdiki yeri Orta Şehir diye anılır. Yukarı Şehir ise Sarhan Mahallesi'nin olduğu yerdir. Orta ve Yukarı Şehirler yine Yerli diye anılan Türkmenler'in yaşadığı yerlerdir.
Celal Toprak■ Koord: 37° 41' 34'' D, 37° 51' 39'' K
Çilboğaz köy
-
Besni -
Adıyaman■ Besni'nin Türkmen köylerinden biridir. Üçgöz ve Geçitli köyleriyle akrabadırlar.
metonio■ Koord: 37° 43' 5'' D, 37° 52' 12'' K
Akdurak köy
-
Besni (
Çakırhüyük bucağı) -
Adıyaman■ Reşvan Aşireti'nin koyunları ötedenberi Hısn-ı Mansur kurbunda Taşköprü ve Altınköprü nam mahallerin voyvoda ve kadıları marifetiyle sayılmakta iken sayılacağı zaman eşkıyadan Seferi Mehmed ve arkadaşları muhalefet eylediklerinden, ... (Hicri 1166[1752-53])
deyar heyran■ Rişvanların Çakallı kolundan Sünni-Hanefi Kürtler yaşamaktadır.
metonio■ Koord: 37° 29' 2'' D, 37° 52' 51'' K
Yelbastı köy
-
Besni -
Adıyaman■ Bilinmeyen bir tarihte Ermeni köyü olduğu söylenir.
SN■ Koord: 37° 38' 58'' D, 37° 55' 34'' K
Güzelyurt köy
-
Besni -
Adıyaman■ 1938’e dek göçer aşireti idi. 2004’te Akdurak’tan ayrılarak ayrı köy statüsüne kavuştu.
SN■ 1877-78 harbi sonrasında Van'dan gelmiş göçerlerin iskan edildiği bir köy, Türkücü Latif Doğan bu köylü,
Besnili Haco■ Koord: 37° 31' 34'' D, 37° 55' 57'' K
Aktepe köy
-
Besni -
Adıyaman■ Rişvanların Çakallı kolundan Sünni-Hanefi Kürt köyüdür.
metonio■ Koord: 37° 33' 31'' D, 37° 56' 13'' K
Üçgöz belediye
-
Besni -
Adıyaman■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi. Şimdi
Türk yerleşimi
■ Roma İmp. dönemine ait Sofraz Tümülüsü mevcuttur.
SN■ Köy halkı 15-20 hane yerli olmayan Kürt hariç tamamen Türkmen (Karakeçili) dir. [Not: Devlet söyleminde 'Karakeçili' adı verilen unsurun Ermeni dönmeleri olduğu yerli halkça söylenir.]
metonio■ Koord: 37° 38' 27'' D, 37° 57' 56'' K
Çamlıca köy
-
Besni -
Adıyaman■ © Tarih: 02/Z /1265 (Hicrî) Çakallı Aşireti'nden Topuzoğlu nam kürdün hayvanlarının mahsule zarar ...© Tarih: 29/Ra/1271 (Hicrî) Harput sancağında Behisni kazası civarında bulunan Çakallı ve Mihmanlı ve Kösepatlı aşiretleri, © Tarih: 19/Ş /1305 (Hicrî) Maraş'ın Pazarcık kazasına tabi seyyar Tahtalı, Atmalı, Kılıçlı ve Çakallı Aşiretlerinin iskanı ve yirmidokuz köy teşkili ..
deyar heyran■ Koord: 37° 43' 30'' D, 37° 58' 11'' K
Kutluca köy
-
Besni (
Çakırhüyük bucağı) -
Adıyaman■ Reşvan aşireti ve 84 harbi sonrasında Vandan gelen ve bölgede adlarına muhacir denılen toplulukların yerleştiği bır köy, Aynı şekilde benzer nedenlerle kurulmuş ve köyün tam karşısında Halfetıye bağlı Vaney (Vanlı) köyü bulunur,
Besnili Haco■ Köyün yerlileri Avşar Türkmenidir, Kürtler köye daha sonradan yerleşmişlerdir ve 30-35 hane civarındadırlar. [Bu bilgi yerlilerce teyit edilmedi - SN]
metonio■ Koord: 37° 35' 34'' D, 37° 58' 36'' K
Şambayat belediye
-
Besni (
Şambayat bucağı) -
Adıyaman■ 20. yy başında kısmen
Ermeni yerleşimi. Şimdi
Türk yerleşimi
■ Bayat Türkmen aşiretinin Şam kolu anlamındadır. Suriyeden göçen Türkmenler tarafından 17. yy sonlarında iskân edilmiştir.
SN■ © 16.06.1825 Nevşehir kazasında kâin Şam Beyadi aşireti... * 10.06.1856 Sivas sancağının Emlak [Sivas’ın Gemerek ilçesi yöresi, Çepni ve Sızır kasabaları bu nahiyeye bağlı idi] ve Gedikçik kazalarına iskan edilen Karakoyunlu, Tatarilyaslı, Tölek, Şambeyadı aşiretlerinin...
deyar heyran■ Koord: 37° 41' 0'' D, 38° 2' 46'' K
Zormağara mezra
-
Besni (
Kızılin bucağı) -
Adıyaman■ 1949’da Kürt göçmenlerin iskânı için kurulmuş yeni yerleşimdir. Yeniköy köyünden daha büyük olduğu halde bağlı mezra statüsündedir.
SN■ Koord: 37° 30' 15'' D, 38° 3' 23'' K
Dörtyol köy
-
Besni (
Kızılin bucağı) -
Adıyaman■ Geçitli (Kantara) köyüne bağlı Karagöcek (Xortikan) mezrası idi. 2005’te Dörtyol adıyla köy oldu.
SN■ Koord: 37° 35' 26'' D, 38° 4' 6'' K
Beşyol köy
-
Besni (
Kızılin bucağı) -
Adıyaman■ Bir dönem Güneydoğunun büyük bir bölümüne hakim olan Reşvan beylerinin merkezi idi. Reşvanlar Kürt kültürel egemenliği altında Türkmen ve dönme Ermeni kökenlilerin de dahil olduğu bir siyasi oluşumdur.
SN■ Koord: 37° 32' 49'' D, 38° 4' 31'' K
Akyazı köy
-
Besni (
Kızılin bucağı) -
Adıyaman■ © 19.09.1718 Maraş sancağında Hısn-ı Mansur nahiyesinde Çanakçı karyesinde iki bin beş yüz akça timara mutasarrıf Ali'den mahlul olan timarın Hasan'a ihsan olunmasına dair Hısn-ı Mansur Miralayı Yusuf imzasıyla arz. © 21.04.1723 Yerli Rişvan Aşireti'nden Hasan bin Abdullah'ın Maraş sancağında Hısn-ı Mansur nahiyesinde Çabakcı karyesinde mutasarrıf olduğu ...
deyar heyran■ 1935 sayımına ait köy listesinde "Çanakçı Hıznıkan" olarak geçmekte, Hıznıkan'a ait bir veriye ulaşılamadı.
ishak levent■ Koord: 37° 31' 2'' D, 38° 6' 10'' K