? ölü yerleşim (Polatköyü bağ)
-
Arpaçay -
Kars■ Bugünkü adı bilinmemektedir.
■ Koord: 40° 56' 4'' D, 43° 26' 25'' K
Akçalar köy
-
Arpaçay -
Kars■ Akçalar köyü Arpaçay ve civarında Keçebörk adıyla bilinir. Keçebörk esasen Yerlilerin yaşadığı bir köydür. Fakat sonraları hem Ermenistan'ın Şirak vilayetinden gleen Terekemeler hem de Erivan'dan gelen Kürtler köye yerleşmiştir. Günümüzde Yerli, Kürt ve Terekeme yerleşimidir.
Cemil■ Koord: 40° 46' 28'' D, 43° 17' 56'' K
Akmazdam köy
-
Arpaçay -
Kars■ Zohrab Köyü (şimdi Arpaçay Yalınçayır mahallesi) Yaylası anlamında.
SN■ Koord: 40° 54' 16'' D, 43° 13' 37'' K
Arpaçay ilçe
-
Arpaçay -
Kars 1704z 1930h 📖:
Zaruşad (idari bölge)
■ Ğevond Alişan’a göre 2. yy’da kral Ardaşes’in kuzey illeri yöneticisi olan oğlu Zareh’in adını taşıyan Zarehaşad kenti olmalıdır. Erciş yöresindeki Zarişad kenti ayrıdır. • Kars’a bağlı Arpaçay ile Ardahan’a bağlı Çıldır ilçeleri Terekeme veya Karapapak topluluğun yurdudur. Çoğu 1828 harbinden sonra Rus egemenliğine giren Gürcistan'dan göçmüştür. Kültürleri Azerilere yakın fakat mezhepleri Sünnidir.
SN■ © 12.09.1704 Kars eyaletinin Zaruşad Sancağı şimdiki mutasarrıf Mehmed'in ceddi Mehmed tarafından haricten beşyüz kadar aşiret getirilerek şenlendirilmiş olmasına mükafaten kendine ihsan olunmuş..
deyar heyran■ Gürcüce: Tzinubani (წინუბანი) - Ön Mahalle. ''Sula Zariştiani'' (სულა ზარიშტიანი) adı da kullanılırdı.
GEO■ Nüfusu Karapapaklar (Terekemeler), Şii Azeriler, Kars çevresinden Yerliler ile daha sonra Erivan(Revan)'dan Kürtler oluşturur.
■ Kütüğe göre Türkiyedeki 120-121 bin Arpaçaylı %89 oranında Türk, oranında Kürt topluluklarından müteşekkildir. Alt kimliklere bölünecek olursa %56 Karapapak, %26 Yerli ve Ahıska göçmeni, Kürt ve %7 Azerbaycanlıdır.
metonio■ Koord: 40° 50' 52'' D, 43° 19' 42'' K
Arpaçay nehir
-
Arpaçay -
Kars■ 20. yy başında
boş yerleşimi.
■ Halen Ermenistan'ın Amasia (Akbaba) ilçesinde bulunan Arpa (Arpi) Gölünden doğduğu için Türkçede Arpaçay olarak anılan ırmak, Ermeni geleneğinde Axuryan adını taşır. 10.-11. yüzyılda Ermeni devletini ihya eden Pakraduni/Bagratuni hanedanının güç merkezi, derin bir kanyon yatağında akan bu ırmağın boyları idi. Hanedanın çeşitli dönemlerde başkenti olan Pakaran, Yerazgavors ve Ani kentleri bu ırmak üzerindedir.
SN■ Koord: 40° 55' 28'' D, 43° 39' 2'' K
Arslanoğlu köy
-
Arpaçay -
Kars■ III. Murat dönemine ait tahrir defterinde Kürd İmamkulu adıyla geçen yer olmalıdır.
SN■ Koord: 40° 50' 24'' D, 43° 31' 5'' K
Atcılar köy
-
Arpaçay -
Kars■ Eski Uzunahmet köyü mevkiinde 1880'den sonra Dukhobor mezhebine mensup Rus köyü kurulmuş ve 1960'lı yıllara dek Rus kimliğini korumuştur.
SN■ Ruslar 1958-62 yılları arasında köyü terk ettiler. Yerlerine çoğunlukla Kürtler, bir kaç aile olarak da Türkler yerleşti.
metonio■ Koord: 40° 46' 19'' D, 43° 21' 25'' K
Bacıoğlu köy
-
Arpaçay -
Kars■ Sınırın karşı tarafında Gümrü yakınında olan eski Bacıoğlu (şimdi Haykavan) köyü muhacirleri tarafından 1920 sonrasında kurulan köydür.
SN■ Arpaçay ilçesinin Bacıoğlu, Başgedikler, Meydancık, Taşdere ve Yağkesen köylerinde Şiî (Caferî) mezhebinden olan Azerîler yaşamaktadır.
zdm■ Koord: 40° 55' 32'' D, 43° 35' 27'' K
Carcı köy
-
Arpaçay -
Kars■ İlk Rus kaydında 7 hane Kürt bulunmaktadır.
metonio■ Koord: 40° 53' 6'' D, 43° 20' 20'' K
Değirmenköprü köy
-
Arpaçay -
Kars■ 'Yerli' adı verilen, yakın tarihte muhacir olmamış Türklerin köyüdür.
SN■ Koord: 40° 49' 11'' D, 43° 24' 59'' K
Gediksatılmış köy
-
Arpaçay -
Kars■ 20. yy başında
Ermeni yerleşimi. Kısmen
Azeri yerleşimi
■ 602/603 yılında Argina kalesinden ricat eden Bizans ordusunun İranlılara yenildiği Getik/Kedig köyü burası olmalıdır.
SN■ Koord: 40° 45' 6'' D, 43° 21' 48'' K
Göldalı köy
-
Arpaçay (
Doğruyol bucağı) -
Kars■ Halk arasında 19. yy’dan beri kullanılan isim İrişti olup, sadece resmi kayıtlarda görülen İrişli adı muhtemelen bir yazım hatasından ibarettir.
SN■ Koord: 40° 58' 57'' D, 43° 19' 32'' K
Gülyüzü köy
-
Arpaçay -
Kars■ Eski Gürcü kilisenin kalıntıları bulunur.
SN■ Koord: 40° 59' 25'' D, 43° 13' 20'' K
Karakale köy
-
Arpaçay -
Kars■ 20. yy başında kısmen
Rus yerleşimi. Kısmen
Azeri yerleşimi
■ Azeriler haricinde, Redkan Kürtleri de var. Digor Akrak köyü yaklaşık 80 yıl önce zelzeleden dolayı yıkılınca buraya göç etmişler.
Qazi■ Koord: 40° 52' 24'' D, 43° 27' 37'' K
Koçköy köy
-
Arpaçay -
Kars■ Belediye statüsü 2014’te kaldırıldı.
SN■ Koord: 40° 51' 50'' D, 43° 31' 5'' K
Kuyucuk köy
-
Arpaçay (
Başgedikler bucağı) -
Kars■ Ermeni yerleşimi olan eski Kuyucuk köyü Rus kolonisi Gorelovka yakınında olup halen terkedilmiştir. Rus köyü Ukrayna’da Dukhobor mezhebinin doğum yeri olan Gorelovka’dan adlandırılmıştı.
SN■ Koord: 40° 44' 3'' D, 43° 25' 23'' K
Tomarlı köy
-
Arpaçay -
Kars■ Terekeme toplumunun en tanınmış yerleşimlerinden biridir. Karapapaklarla yakın akraba bir topluluk olan Terekemeler, 19. yy’da Rus yönetimindeki Gürcü/Azeri sınır bölgesinden göçmüştür.
SN■ Koord: 40° 51' 4'' D, 43° 24' 7'' K
Yalınçayır mahalle (Arpaçay bağ)
-
Arpaçay -
Kars■ Rum Molokan nüfüsü 1962’ye dek ağırlıktaydı.
SN■ 20.yüzyılın başında Molokan yerleşimi olarak kurulmuştur. Hala Molokan azınlık bulunmaktadır.
emjan■ Yalınçayır'ın üçte biri Kürt, üçte ikisi Ahıska Türkü kökenlidir. Molokan kökenli herhangi biri yaşamıyor.
metonio■ Koord: 40° 48' 44'' D, 43° 18' 48'' K