■ Alaxan/Alaxon:Reşwan aşiret konfederasyonu bağlı (Qullöri) Kılveren cemaati yerleşimi.1750'li yıllarda Diyarbakırdan Aksaraya zorunlu göç ettirilmişlerdir.Alayhan Köyü ahalileri ile
gerçekleştirdiği sözlü mülakatlara kaynaklık teşkil eden rivayetler arşiv vesikası hükmünde olup,
belirtilmeye değerdir: “Dedelerimiz vaktiyle Van’ın Tatvan İlçesinden Diyarbekir’e gelmişler. Diyarbekir
Kalesi tamir ediliyormuş. Dedelerimizden kıl ve süt vergisi istemişler. Bu pek ağır bir vergi imiş.
Dayanamamışlar. Hayvanlarına, davarlarına Rum’da (Anadolu’da) daha iyi ve rahat otlaklar bulacakları
ümidiyle Anadolu’ya gelmişler. Aksaray çok ıssız ve harap bir halde imiş: burada bir sene kadar kalmışlar.
Bataklıklarda üreyen sinekler onları rahatsız etmiş. Kendilerine yaylak ve yurt aramışlar.
Büyükekecikdağı’ndaki Çavdarlılar, Sınandı Gökkaya köyleri çevrelerine yerleşmişler (…) Doğu’dan
gelenlerin bir kısmı Alayhanı Köyü’ne yerleşmişler. Beyler bilhassa Alayhanı Köyü’nü tercih etmişler.
Aşiretlerin beyleri Alayhanı’nı uzun yıllar yönetmişler. Hana inenlerden para alırlarmış”Alayhanı ahalisi örneği, doğudan gelip Orta Anadolu’yu yurt tutan bütün konar-göçerlerin göç
hikâyelerinin esaslı bir örneğidir
Rıza şahin■ Köyde Kılveren soyundan gelen insanlar olmakla birlikte, köydeki tek grup değillerdir. Alayhanı köyü, sürgün edilen çeşitli Kürt ve Zaza ailelerin birbirine yakın zamanlarda, farklı yerlerden gelmeleriyle kurulmuştur.
botan