Dargeçit ilçe
-
Dargeçit -
Mardin■ Kürtçe dilli Süryani Hıristiyan kültürünün önemli bir merkezi idi.
SN■ Buranın isminin Türkçe'ye neden Dargeçit diye çevirildiğinin iyi sorgulanması gerekir. Muhtemelen Kürtçe ismi olan Kerboran- yani "Eşek Geçer" ya da "Bıçak Geçer", Ker kökünün esas haline göre değişir, manada bir darlığı betimlediği içindir. Çevirenlere ismi anlatanların Kfar boran'dan haberi olmayabilir. Öteki ihtimal ise "Kfar Buran" isminin zaten Kerboran isminin bozulmuş hali olmasıdır.
Imwastingmylife■ Gerek 1915 gerekse 1950'li yıllardaki uygulama ;farklı dillerdeki yer isimlerinin Türkçe karşılığının bulunması değildir, kökeni Türkçe olmayan yer isimleri yerine kökeni Türkçe olan yer isimleri ile değiştirilmesidir.Çok ender olarak parmakla sayılacak yerin ismi karşılık olarak dek gelmiştir,dolayısıyla yeni ismin anlamından eski veya eski ismin anlamından yeni isme ulaşmaya çalışmak hataya açık bir uygulama olacaktır.
ishak levent■ 20. yüzyılın başında 300 haneden yalnızca 12'si Müslüman Kürt olup gerisi Süryanilerden oluşmaktaydı.
MCB■ Koord: 37° 32' 46'' D, 41° 43' 14'' K
Güçlükonak ilçe
-
Güçlükonak (
Fındık bucağı) -
Şırnak■ 1990’da güvenlik gerekçesiyle ilçe yapılan önemsiz bir köydür.
SN■ Basana Ferho yani Ferhat Oğlu Basan değil, Ferhad'ın Basa'sı. Aslen bir Ezidi yerleşimidir. Buradan göç eden Ezidiler şuanda Şengal bölgesinde yaşamaktadırlar. Bölgenin asıl ismi "Basa" dır, Basan değil.
Imwastingmylife■ Koord: 37° 28' 15'' D, 41° 54' 42'' K
Gümüşakar köy
-
Refahiye (
Gümüşakar bucağı) -
Erzincan■ Koçgiri 16. yy’da Aleviliğin bastırılmasından sonra Dersim yöresinde göçebe yaşantısına başlayan topluluklara verilen genel addır. Sonradan Koçgiri adını alan Sivas Zara ilçesi halkının buradan göçtüğü kabul edilir.
SN■ Bölgede hala Şavak(Şikak) gibi göçebe ve yarı göçebe Kürt aşiretleri vardır. Şadiyan aşireti Kafkaslardan anadoluya geldiklerinde aslen Hezbani (Rewend) olmalarına rağmen kendilerine o dönemki liderleri olan Şadi'ye atfen Şadiyan denilmiştir. Anadolu'dakilere Şadiyan denmesine rağmen kafkaslarda kalanlara aynı isim verilmez. Osmanlı öncesinde Koçgirililerin bu coğrafyada bulunduğu bilinmektedir.Koçgirililerin ataları burası ile Diyarbakır arasında Osmanlı egemenliği öncesinde de kervancılık yapmaktaydılar.
Imwastingmylife■ Koord: 39° 47' 59'' D, 38° 40' 32'' K
Kavuşak köy
-
Çukurca -
Hakkari■ Bilêcan/Bilêkan aşireti Pinyaniş boyunun bir koludur. Şimdi metruk harabe.
SN■ Bileç Kurmanci'de şimşek demektir. Aşiret adı, buradan gelme Bilecan (Şimşek gibi, Şimşekler vb..) Köyün kendine ait "Şere Rome" adlı bir havası da vardır.
Imwastingmylife■ Koord: 37° 16' 58'' D, 43° 43' 39'' K
Sason ilçe
-
Sason -
Batman■ Bölge ve beylik adı olarak 7. yy’dan itibaren kaydedilmiş olan Sasun/Sanasunk, bugünkü Sason’a ilaveten Kulp, Talvorik, Hazo (Kozluk), Xuyt (Mutki) ile Geliguzan (Muş güneyi) bölgelerini içerir. Efsaneye göre bölge adını Asur kralının oğlu olan Sanasar’dan alır. Sanasar oğlu Mher ile torunu Tavit’in serüvenlerini anlatan Sasunlu Tavit destanı, Ermeni halk edebiyatının en ünlü eserlerindendir. • 1891 ve 1904’teki iki isyandan sonra yerle bir edilen ilçe, 1925’te yeniden devlet güçlerinin saldırısına uğramış ve nüfusun büyük bölümü Türkiye’nin çeşitli yerlerine sürülmüştür. Kabilcoz köyü 1925’te ilçe merkezi olmuştur. ■ Halen nüfusun egemen unsuru olan Arapların çoğunlukla Ermeni dönmesi olduğu söylenir.
SN■ Efsaneler bir kenara bırakılırsa, muhtemelen Ermenice versiyon olan Sasun - Sasunk ismi erken dönem Arap tarihçilerin bahsettiği Zozan bölgesinden gelmedir. Arap tarihçilerin bahsettiği Zewzan-Zozan bölgesi içinde bulunması da bu iddiayı kuvvetlendirmektedir. Zozan kelimesi,Kurmanci'de yayla demektir. Bölgenin topografik özellikleri göz önüne alındığında en mantıklı açıklama budur. Sanasar -Sanasunk- Sasunk dönüşümü zayıf bir iddiadır.
Imwastingmylife■ Çoğunluğu Kürt olan ilçe merkezinde önemli olarak Araplar da yaşamaktadır.
gölge■ Koord: 38° 20' 8'' D, 41° 25' 8'' K
Yüksekova ilçe
-
Yüksekova -
Hakkari■ Gevar/Gever ovanın, Dizé kasabanın adıdır.
SN■ © 23.01.1892 Musul ve Revanduz sancakları aşairinden olup her sene Van sancağı dahilinde Gevar ve Şemdinan kazaları yaylaklarına gelip mezalim ve taaddiyata cüret etmekte olan Heriki nam göçer aşiretinin taaddilerinin engellenmesi için icab eden mahallere asker ikamesi.
deyar heyran■ Gever isminin Ermenice ile ilgisi yoktur. İsim Kürtçe'den gelmektedir. "Kew-er" yani kuş konar veya kuş memleketi denilebilir.
Imwastingmylife■ Koord: 37° 34' 5'' D, 44° 17' 11'' K