Akdam köy
-
Kağızman -
Kars■ İsmi ilk önce Akdam'ken 2008'de Ağdam, 2009'da tekrar Akdam, 2010'da ise son kez Ağdam olarak değiştirilmiştir. 2010 itibariyle ismi resmen Ağdam'dır..2022 "Akdam'dır.
emjan■ Burada yaşayan Redkanlılar, Erivanda yaşadıkları zaman İran'ın Akdam isimli bir bölgesine sürgün edilirler. Buraya göç edip köy kurduktan sonra, Akdam ismini verirler.
Qazi■ Koord: 40° 10' 27'' D, 43° 16' 35'' K
Alem köy
-
Digor -
Kars■ 20. yy başında nüfusu Acem (belki Azeri-Şii) idi. 636 tarihli kümbetli bir metruk kilise mevcuttu. (Epr I.27.)
SN■ Yerli halkı Azeri olup Kürtler sonradan Erivan'dan gelmişlerdir.Azeriler'in dışa göçü sebebiyle Azeri nüfus azalmıştır fakat hali hazırda bir kaç hane Azeri vardır. Azerice adı Alemşah'dır.
emjan■ Bêski, Osmanlı arşivlerinde Pesyan, Besiyan olarak geçer. Sürmeli Mehmet Paşa'nın aşiretidir.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 25' 39'' D, 43° 30' 34'' K
Anı köy
-
Kars Merkez (
Başgedikler bucağı) -
Kars■ 961-1045 yılları arasında Bagratuni Ermeni krallığının başkenti olan ünlü Ani kentidir. Daha sonra Timurlenk ve TC tarafından yerle bir edilmiştir. Adı Ermeniceden eski bir dile aittir. Adontz, Strabon’un bu yörede sözünü ettiği Ainínai kavminin/halkının adından türemiş olabileceğini savunur. (Adontz 46). 5. yy tarihçisi Movses alternatif Hani biçimine değinir. Türkçe Anı adı kizb-i fahiştir.
SN■ Ocaklı olan resmi adı 2016 yılında "Anı" olarak değiştirilmiştir.
emjan■ Koord: 40° 30' 56'' D, 43° 34' 2'' K
Çağlayan köy
-
Kars Merkez -
Kars■ Belki Erm «xandzrig `küçük göynük, yanıkça` veya `odun kömürü ocağı`.
SN■ Terekeme yerleşimi.
emjan■ Koord: 40° 33' 1'' D, 42° 56' 8'' K
Çallı köy
-
Kağızman -
Kars■ 20. yy başında 55 hanede 382 Ermeni nüfusu vardı.
SN■ Posof muhaciri Ahıska Türkleri yerleşimi iken Kürtler halen nüfus çoğunluğuna sahiptir.
metonio■ Çallıbayam mezrası da köy merkezi gibi karışık bir yerleşimdir.
emjan■ Koord: 40° 14' 17'' D, 43° 8' 18'' K
Gaziler mahalle
-
Şenkaya (
Gaziler bucağı) -
Erzurum■ Eski Ermeni tarihinde Bardizats Por (`Bahçeler çukuru`) adı verilen yörenin merkez kasabası idi.
SN■ Kars ili Sarıkamış ilçesine bağlı bucakken 1946 yılında Erzurum ili Şenkaya ilçesine bağlanmıştır.
emjan■ Koord: 40° 25' 37'' D, 42° 20' 47'' K
Kocaköy köy
-
Digor -
Kars■ Bir dönem bucak merkezi olmuş büyük kasabadır. Erm «nax-içevan» `ilk-konak` açıklaması muhtemelen halk etimolojisidir. Ancak bir Kafkas kavmi olan Noxçi’lere (Çeçenler) atfedilmesi de zor görünüyor.
SN■ Küçük Azeri azınlık halen köyde bulunmaktadır.
emjan■ Köy halkı Nexşan der. Dılxêri, Cemaldini ve Mılli aşiretleri yaşar. Bu köyden Osmanê Kılim ve Yadoyê Dılxêri bütün akrabaları ile Ağrı Direnişine katılırlar.
Mar(d)astan■ Koord: 40° 17' 21'' D, 43° 27' 44'' K
Kuloğlu köy
-
Kağızman -
Kars■ Köy Türk çoğunlukla beraber önemli Kürt nüfusa sahiptir.
emjan■ Koord: 40° 5' 29'' D, 42° 57' 20'' K
Şabanköy köy
-
Kağızman (
Kötek bucağı) -
Kars■ Şaban Kürt/Türk yerleşimidir fakat kendine bağlı tek mezra olan Seksen Türkmen yerleşimidir. Kürt nüfus gelmeden önce Türklerle beraber Alevi Türkmenler yaşardı.
emjan■ Kağızmanın en büyük Kürt köylerinden biri burasıdır. Türkmenler köye Ermenilerle olan çatışmalar neticesinde sığınmışlar, bir kısmı bu köyde kalmış bir kısmı ise köylerine (Böcüklü ve Kömürlü) geri dönmüştür. Seksen mezrası yerli Türktür, Alevi değildir.
metonio■ Koord: 40° 16' 41'' D, 43° 5' 18'' K
Tunçkaya köy
-
Kağızman (
Kötek bucağı) -
Kars■ Köy 10. yy’da inşa edilen ve halen kısmen sağlam olan surlarla çevrilidir. Tarihçi Xorenli Movses’e (5. yy) göre burası kral Vağarşak döneminde (MÖ 2. yy) kurulan Kapeğyan beyliğinin merkezi idi. 12. yy’da bir Türkmen beyliğinin başkenti olmuştur. ■ Erm «avan» `surla çevrili müstahkem yerleşim` anlamında olup Arapça «kasaba» sözcüğünün tam karşılığıdır. Asıl adı Keçror olan yerleşim, kullanımda Keçr-avan olarak anılmıştır.
SN■ Köydeki son Kürt aile 2015'de göçmüştür. Şu an Türkleşmiş Karapapak yerleşimidir.
emjan■ Koord: 40° 16' 29'' D, 42° 52' 0'' K
Yalınçayır mahalle (Arpaçay bağ)
-
Arpaçay -
Kars■ Rum Molokan nüfüsü 1962’ye dek ağırlıktaydı.
SN■ 20.yüzyılın başında Molokan yerleşimi olarak kurulmuştur. Hala Molokan azınlık bulunmaktadır.
emjan■ Yalınçayır'ın üçte biri Kürt, üçte ikisi Ahıska Türkü kökenlidir. Molokan kökenli herhangi biri yaşamıyor.
metonio■ Koord: 40° 48' 44'' D, 43° 18' 48'' K