E1918 📖: Pertaşen [ Ermenice "kaleköy" ]

1910h 📖: Akçakale [ Türkçe ]

1854h 📖: Çıldır [ Gürcüce çırdilo "kuzey" ]

■ 20. yy başında Karapapak/Terekeme yerleşimi. Kısmen Karapapak/Terekeme yerleşimi

■ Çıldır gölüne ve ilçesine adını veren Çıldır kalesi burasıdır. İlçe merkezi daha sonra Zurzuna kasabasına taşındı. SN

■ Belki Gürcüce Bertaşeni (ბერთაშენი) - "keşişköy". Ayrıca Gürcüce Tetritsikhe (თეთრიციხე) "akça kale" kullanılır. GEO

■ Koord: 41° 4' 51'' D, 43° 17' 45'' K

E1902 📖: Grenaderskoye [ Rusça "elbombacılar (askeri birlik adı)" ]

1704z 1930h 📖: Zaruşad (idari bölge)

E390 📖: Zarişad [ Ermenice Zarehaşad "Zareh (öz.) kenti" ]

■ 20. yy başında Rus yerleşimi. Azeri/Karapapak/Terekeme yerleşimi

■ Ğevond Alişan’a göre 2. yy’da kral Ardaşes’in kuzey illeri yöneticisi olan oğlu Zareh’in adını taşıyan Zarehaşad kenti olmalıdır. Erciş yöresindeki Zarişad kenti ayrıdır. • Kars’a bağlı Arpaçay ile Ardahan’a bağlı Çıldır ilçeleri Terekeme veya Karapapak topluluğun yurdudur. Çoğu 1828 harbinden sonra Rus egemenliğine giren Gürcistan'dan göçmüştür. Kültürleri Azerilere yakın fakat mezhepleri Sünnidir. SN

■ © 12.09.1704 Kars eyaletinin Zaruşad Sancağı şimdiki mutasarrıf Mehmed'in ceddi Mehmed tarafından haricten beşyüz kadar aşiret getirilerek şenlendirilmiş olmasına mükafaten kendine ihsan olunmuş.. deyar heyran

■ Gürcüce: Tzinubani (წინუბანი) - Ön Mahalle. ''Sula Zariştiani'' (სულა ზარიშტიანი) adı da kullanılırdı. GEO

■ Nüfusu Karapapaklar (Terekemeler), Şii Azeriler, Kars çevresinden Yerliler ile daha sonra Erivan(Revan)'dan Kürtler oluşturur.

■ Kütüğe göre Türkiyedeki 120-121 bin Arpaçaylı %89 oranında Türk, oranında Kürt topluluklarından müteşekkildir. Alt kimliklere bölünecek olursa %56 Karapapak, %26 Yerli ve Ahıska göçmeni, Kürt ve %7 Azerbaycanlıdır. metonio

■ Koord: 40° 50' 52'' D, 43° 19' 42'' K

R1889 1928 📖 📖: Urek/Ürek [ Ermenice/Gürcüce "korucuk" ]

■ 20. yy başında Türk yerleşimi.

■ Gürcüce: Urek'i (ურეკი) - sık orman. GEO

■ Bugün Gürcistan'da Ureki adını taşıyan yerleşmeler vardır. Ureki köyünde dört kilise bulunuyordu. İkisi köyün doğu kısmında yer alıyordu. Bu kiliselerden geriye yıkıntılar kalmıştır.Diğer iki kiliseden biri köyün merkezinin 2 km güneydoğusunda bulunuyordu ve tamamen yıkılmıştır. gök

■ Koord: 40° 50' 2'' D, 42° 12' 6'' K

1926rh 📖: Xarat [ Gürcüce xarati ხარათი "öküzlü" ]

■ Gürcüce Xari (ხარი) - öküz. GEO

■ Koord: 40° 53' 45'' D, 41° 21' 58'' K

Lz2009 📖: Xop'e

1854h 📖: Xopa

Y1033 📖: Anakopia [ Yunanca "set? kesinti?" ]

■ 20. yy başında Laz yerleşimi. Hemşinli/Laz yerleşimi

■ 11. yy Bizans ve Gürcü Vekayinamesi’nde anılan Anakophi kalesinin Aprasos/Abuislah (Esenkıyı) mevkiinde olduğunu Honigmann savunur. Kasaba nüfusu yaklaşık eşit sayılarda Lazlar ve Ermenice konuşan Hemşinlilerle daha az sayıda Gürcülerden oluşur. SN

■ Gürcüce: Xupati || Xopati || Xopca (ხუფათი||ხოფათი||ხოფჯა). GEO

■ Koord: 41° 23' 29'' D, 41° 25' 6'' K

1665 📖: Kağızman

E1079 E1902 📖 📖: Kağzıvan / Kağezvan

■ Kürt-Sünni yerleşimi

■ Ermeni vekâyinamelerinde en erken 863 tarihinde Malazgirt emiri Şahab bin Qays ile dayısı Apas Pakraduni arasında vuku bulan savaş münasebetiyle anılır. 20. yy başlarında nüfusu 2000 Ermeni ve 1400 kadar Türk idi. SN

■ Gürcüce adı "Ağzevani". GEO

■ Kürtçe Adı Qaqızman mustafa

■ Kütüğe göre Türkiyedeki 140-141 bin Kağızmanlının %61i Türk, %39u Kürt kökenlidir. İlçe genelinde yaşayan nüfusun ise yarıdan fazlası Kürttür. metonio

■ Koord: 40° 8' 36'' D, 43° 7' 1'' K

1928 📖: Hasankale

1876a 📖: Pasin Ulya [ Türkçe "yukarı Pasin" ]

1665 📖: Hasanabad

E474 📖: Paseank Բասեանք (idari bölge) [ Ermenice "Pasean'lar" ]

Y-399 📖: Phasianoi (idari bölge) [ Yunanca "Pasian'lar (kavim)" ]

■ Pasinler adı verilen bölge Yukarı Pasin (şimdi Pasinler ilçesi) ve Aşağı Pasin (Horasan ilçesi) olmak üzere ikiye ayrılır. Eski Yunanca Pasianoi/Phasianoi ve Erm Paseank biçimleri de çoğul yapıda olup, Antik tarihçilere göre İskitlerin bir kolu veya boyu olan Pasianoi kavmini düşündürür. MÖ 399’da yazan Ksenophon’a göre Phasianoí `Phasis’liler` Aras nehri boyunda yaşayan bir halktı. Gürcistan’da Batum yakınındaki Poti (antik Phasis) kenti aynı adın izini taşır. ■ Vağarşavan kenti tarihçi Horenli Movses’e göre kral 1. Vağarş (117-140) tarafından yapılmıştı. Bilinen bir tarihi kişiye tekabül etmeyen Hasankale adı muhtemelen *Basean Kal’ası adından uyarlanmıştır. SN

■ Gürcüce: Basiani (ბასიანი) ''Basiler''. Eski bir Kolh (Proto-kartvel) boyu adından geldiği öne sürülmüştür. GEO

■ Koord: 39° 58' 42'' D, 41° 40' 25'' K

1876s 📖: Posus

E630 📖: Posaturn (başka yer) [ Ermenice "Pos geçidi" ]

Y553 📖: Germanou Fossatón [ Yunanca "Almanlar hisarı" ]

■ Prokopios’un Yunanca metninde anılan yer, Latince Germani Fossatum `Alman hendeklisi` adının uyarlamasıdır. Ermenice Pos (`çukur?`) Yunanca veya Latince isimden uyarlanmış olmalıdır. 7. yy’a ait Ermenice anonim coğrafyada anılan Posaturn adını Eremyan (1963) sf. 88’de inceler. SN

■ "Fossatum" (Latince), "Φουσσάτον" ‎(Bizans Yunanca) < fossō ‎(Latince: “kazmak”). GEO

■ Koord: 40° 15' 30'' D, 39° 48' 34'' K

Lz2009 📖: P'alivati პალივათი

1955 📖: Palivat [ Lazca "Kazıklılar" ]

■ 20. yy başında Laz yerleşimi. Kısmen Laz yerleşimi

■ 6.04.1955’te Sinanköy adıyla köy statüsü kazandı. SN

■ Lazca: P'alo-p'alu "kazık", P'aliva (პალივა) soyadıdır. Köyün adı "P'alivaların yerleşim yeri" anlamına gelir. GEO

■ Koord: 41° 6' 31'' D, 41° 5' 27'' K

2009a 📖: Koçvat [ Gürcüce koçvati კოჩვათი "Koçva'lar (öz.) yeri" ]

■ K'oçva (კოჩვა) - Gürcüce(Lazca) bir soyadı'dir. GEO

■ Koord: 40° 58' 11'' D, 41° 23' 45'' K

1557t 1928 📖: Azort (başka yer)

E630 📖: Azort Ազորդ

■ Ahıska Türkü/Hemşinli yerleşimi

■ Eski Azort (Seyitefendi mah.) ile Avşen (Cömertler), Osset (Erikli) ve Cala (Çaybaşı) köylerinin birleşmesiyle 1955’te kurulmuş belediyedir. SN

■ Gürcüce: Azort'i (აზორტი). GEO

■ Koord: 40° 31' 57'' D, 41° 32' 53'' K