haritada ara :   km  
Tile adında 10 yerleşim bulundu.
sırala 
Akbayır mahalle - Elbistan - Kahramanmaraş
1928 📖: Til [ Arapça/Süryanice tell "höyük, tepe" ]
1563t 📖: By. Til
Sünni Türk yerleşimi
■ Koord: 38° 9' 38'' D, 37° 19' 45'' K
Korluca köy - Pertek - Tunceli
1518t 1925h 📖 📖: Til [ Ermenice/Kürtçe tell/til "höyük, tepe" ]
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.
■ 1912’de 60 Ermeni ile aynı sayıda Kürt nüfusu ve Surp Sarkis kilisesi vardı. (VanV). Baraj gölü altında kalmıştır. SN
■ Koord: 38° 49' 30'' D, 39° 19' 2'' K
Oğlaktepe köy - Erzincan Merkez - Erzincan
1917h 📖: Til
Y1207 📖: Tileíos
E390 📖: Til Թիլ [ Ermenice "höyük?" ]
Alevi-Kürt veya Zaza yerleşimi
■ Hıristiyanlık öncesinde Ermenilerin önemli bir tapınak yeri idi. MÖ 1. yy ortalarında kral Dikran’ın burada tanrıça Athena/Nane adına yaptırdığı tapınağı 4. yy’da Ermenilere Hıristiyanlığı getiren Aziz Krikor Lusavoriç yıktırdı. Lusavoriç’in oğlu ve Ermenilerin ikinci ruhani önderi olan Arisdakes’in mezarı bu köyde idi ve 19. yy’a dek varlığı biliniyordu. SN
■ Koord: 39° 44' 4'' D, 39° 23' 39'' K
Til mezra (Akpazar bağ) - Mazgirt (Akpazar bucağı) - Tunceli
1925h 📖: Til [ Ermenice/Süryanice "höyük" ]
E1878 📖: Tılapert [ Ermenice "Til kalesi" ]
■ 20. yy başında Ermeni yerleşimi. Şimdi Sünni Türk yerleşimi
■ Bu köye yakın Peri Suyu kıyısında 1915 Mayıs’ında gerçekleştirilen kitlesel katliamı Kevork Yerevanyan Badmutyun Çarsancaki Hayots (Çarsancak Ermenileri Tarihi, Beyrut 1956) kitabında aktarır. SN
■ Köyde bir cami bulunmaktadır. Mehmet Ali
■ Köy ve mahalle statüsü kalkmış,bölgenin çoğu gibi Akpazar'a bağlanmıştır. ishak levent
■ Koord: 38° 52' 3'' D, 39° 44' 59'' K
Gümeçbağlar köy - Palu - Elazığ
E1902 📖: Til
1841 1925h 📖 📖: Tilek
■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi. Şimdi Zaza-Sünni yerleşimi
■ 20. yy başında köyün üst mahallesi Ermenilerle, aşağı mahallesi ise Halep'ten geldiği rivayet edilen Türklerle meskundu. Köyün üst ucunda S. Xaç Ermeni manastırının kalıntıları bulunur. SN
■ Koord: 38° 37' 54'' D, 39° 51' 39'' K
Dernek mahalle - Lice - Diyarbakır
1915h 📖: Til [ Kürtçe/Süryanice "höyük, tepe" ]
Kürt-Sünni yerleşimi
■ 1975 Lice depreminde eski köy tamamen yıkılmış ve askeri nizamda yeniden inşa edilmiştir. SN
■ Koord: 38° 28' 1'' D, 40° 35' 18'' K
Çattepe köy - Kurtalan (Bağlıca bucağı) - Siirt
1910a 1928 📖 📖: Tille/Til [ Kürtçe/Süryanice tell/til "höyük" ]
As-859 📖: Tila
■ Dicle ile Botan’ın birleştiği noktada bulunan 50 mt yükseklikteki höyük, çok eski çağlardan beri meskûn olan bir yerleşim noktasıdır. Asur kralı II. Assurnasirpal’ın sefernamesinde zikredilen Tila burası olmalıdır. ■ Lehmann-Haupt’a göre 1895 katliamından önce 30 Protestan Ermeni, 15 kadim Ermeni ve 3 Süryani ailenin yaşadığı köy, 1899’da Ömer Hüseyin Ağa adlı bir Kürt beyi tarafından ele geçirilmiş, geriye 8-9 hane Hıristiyan kalmıştı. ■ Tarihi köy baraj gölü altında kalmış ve 2km kadar kuzeyde askeri kamp tarzında yeni yerleşim kurulmuştur. SN
■ Çattepe'ye her ne kadar kısaca Till ya da Tell dense de uzun adı Kürtçe iki suyun arası ya da kesiştiği yer[deki tepe] demek olan Tillo Nawro'dur. Tam yeri de Botan ve Dicle'nin kesiştiği yerdir. Bugünkü adı da eski adının tam olarak Türkçeleştirilmişidir. Çat yani yol çatı ya da kesişme noktasındaki tepe. Tepe Ilısu Barajı kurtarma kazıları kapsamında 2009'dan beri kazılmaktadır. Üzerindeki yerleşim 1993 yılında boşaltılmıştır. Modern yerleşimin altında neolitik döneme kadar yerleşim bulunmakta ve Roma imparatorluğunun en doğudaki yerleşimi burada bulunmaktadır. Arap metinlerinde Tell Fafan adıyla da anılmıştır. ahmet uhri
■ Koord: 37° 45' 12'' D, 41° 46' 11'' K
Korkut ilçe - Korkut - Muş
1928 📖: Tell Cafer
E1079 E1902 📖 📖: Til [ Ermenice "höyük" ]
■ 20. yy başında Ermeni/Kürt-Sünni yerleşimi. Şimdi Kürt-Sünni yerleşimi
■ 11. yy’da yazan vakanüvis Stepanos Asoğik’e göre, 867 yılında Bizans imp. seçilen Ermeni kökenli I. Vasil aslen Til köylü idi. Eprigyan’a göre 19. yy sonunda köyün 37 hane Ermeni ve 61 hane Kürt nüfusu vardı. Kevorkian & Paboujian’a göre 1914’te 52 hanede toplam 500 dolayında Ermeni ve 80 dolayında Çerkes nüfus yaşamakta, Ermenilere ait Meryemana ve Surp Mesrob adında iki kilise ile 36 öğrencisi olan bir ilkokul bulunmakta idi. 1990’da ilçe statüsü kazandı. SN
■ Koord: 38° 44' 21'' D, 41° 46' 55'' K
Yuvalı ölü yerleşim - Kurtalan (Bağlıca bucağı) - Siirt
1928 📖: Beytil
1891b 📖: Tile
1865h 📖: Batil
■ Kasaba baraj gölü altında kalmış fakat tüzel kişiliği korunmuştur. SN
■ Koord: 37° 49' 48'' D, 41° 49' 39'' K
Aynato ölü yerleşim - Bulanık - Muş
E1902 📖: Til
■ Halen Aynato adı verilen mevkide büyükçe bir yerleşimin harabeleri bulunur. Süryanice `pınarlar` anlamına gelen ismin bu coğrafyada varlığı şaşırtıcıdır. Eprigyan bu yerde 19. yy'da Kızıl Manastır adı verilen bir adak yeri olduğunu bildirir. SN
■ Koord: 39° 1' 26'' D, 42° 8' 9'' K


 
Copyright 2010-2023 Sevan NİŞANYAN. Alıntılarda kaynak gösterilmesi rica olunur.