1910h 📖: Pamucak Derbendi

1890hk 📖: Pambucak

■ 20. yy başında Bulgar yerleşimi. Şimdi Yunanistan göçmeni yerleşimi

■ Köyün Ortodoks halkı 19. yy sonundaki mezhep ihtilafında Bulgar kilisesini benimsedi; 1914’te topluca Bulgaristan’a göçtüler. SN

■ İzmite giden derbendin (yolun) bakımını sağlamakla görevli olan köy bazı haraçlardan muaf idi. Arazi Yunus Bey kızı Hatice Sultan’ın vakfina kayıtlı iken 15. asırda mülklükten çıkmış. fakat Sultan II.Bayezıd devrinde tekrar vakfa devredilmilştir. Slav dilli olan Rum Ortodoks köyü 16. asırda bir seyyah tarafından Sırp yerleşimi olarak târif edilmiştir. 1908 salnâmesine göre Yenişehir kazasına tâbii olan köyde 184 hâne vardı. Bursa Derbent’e yerleşen Kilkisli mübâdiller gemi ile Tekirdağ’a getirilmişler, sonra yine gemi ile İzmit’e, daha sonra trenle Bilecik’e ve nihayet araba ile Yenişehir’e ulaştılar. Kilkis'in Paprat (Pontokerasia) köyünden mübâdil iskân edildi. 1927 senesindeki 451 nüfus sayılan Derbent'te Çingene olan mübâdiller bir târihte İznik'e taşınmaya başlamışlardır. Kilise kalıntıları köyün doğu tarafındadır. Manav

■ Koord: 40° 21' 29'' D, 29° 40' 8'' K