1910öh 📖: Karadere [ Türkçe ]

■ Mavrolákos Edessis ve Mavrolákos Giannitson (Bul. Karadere Vodenski ve Karadere Pazarski) olmak üzere karşılıklı iki köy idi. Karadere (Bul. Mıglenitsa) ırmağı Karacaova (Mıglen) bölgesinin su yoludur. SN

■ Koord: 40° 53' 37'' D, 22° 7' 10'' K

<1927: Karadere Καρά Ντερέ [ Türkçe ]

■ 20. yy başında Pomak yerleşimi.

■ Rodop Dağları’nın en cazip yürüyüş rotalarından biri üzerinde terk edilmiş dağ köyüdür. SN

■ Koord: 41° 29' 20'' D, 24° 17' 45'' K

<1920: Karadere [ Türkçe ]

■ Koord: 41° 11' 12'' D, 25° 53' 20'' K

1911h 📖: Karadere

■ Koord: 39° 26' 13'' D, 27° 4' 58'' K

1911h 📖: Karadere

■ Alevi-Türk (Çepni) yerleşimi

■ Koord: 39° 5' 16'' D, 27° 6' 30'' K

Y1922 📖: Mavropótamos [ Yunanca "karadere" ]

1909hb 📖: Karadere

■ 20. yy başında Bulgar yerleşimi. Şimdi Rumeli göçmeni yerleşimi

■ Koord: 41° 55' 22'' D, 27° 26' 25'' K

1902hk 📖: Karadere

■ Koord: 38° 57' 59'' D, 27° 27' 0'' K

1977rh 📖: Bulmaç

1914 📖: Karadere

■ Koord: 36° 20' 44'' D, 29° 16' 27'' K

1890hk 📖: Karadere

Ç1920~ 📖: Pşijhable

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni (Abzeh) yerleşimi.

■ Koord: 40° 38' 11'' D, 29° 28' 25'' K

1521t 📖: Karadere

■ 20. yy başında Manav/Rumeli göçmeni yerleşimi.

■ Koord: 40° 16' 52'' D, 29° 34' 14'' K

1853z 📖: Karadere

■ Karadereli Panos'un katili Kör Ali bin Mehmed'in beş yıl müddetle kürek cezasıyla cezalandırılması. H-13-08-1269 Adapazarı ve Kandıra civarında köyleri basan Eşkıya Kazım ve Karadereli Laz Receb'in ölü veya diri yakalanacağı. H-19-09-1334 Manav

■ Koord: 40° 55' 31'' D, 30° 21' 25'' K

1928 📖: Karadere

■ Koord: 39° 53' 37'' D, 30° 36' 10'' K

1960 📖: Çığdere

1928 📖: Karadere

Ab 📖: Simeyhe Kita

■ 20. yy başında Kafkas göçmeni (Abhaz) yerleşimi.

■ Koord: 40° 44' 0'' D, 30° 49' 41'' K

1903a 📖: Karadere

■ Koord: 41° 21' 22'' D, 31° 55' 14'' K

1928 📖: Kızılbağ

■ Türkmen yerleşimi

■ 31.12.1955’te Karadere adı verildi. SN

■ Köy halkı Türkmen'dir. Güneyyaka ve Çaltı köyü sakinleri ile aynı soydan gelmektedirler. Hasan Budak

■ Koord: 36° 50' 0'' D, 31° 56' 1'' K

1522t 📖: Karadere

■ Koord: 36° 4' 25'' D, 32° 46' 59'' K

1522t 📖: Karadere

■ Koord: 36° 9' 46'' D, 33° 13' 0'' K

1925h 📖: Karadere

■ Koord: 39° 58' 30'' D, 36° 14' 25'' K

1928 📖: Karadere

■ Koord: 37° 31' 49'' D, 36° 40' 27'' K

1916h 📖: Karadere

■ Sünni Türk yerleşimi

■ Koord: 41° 3' 42'' D, 36° 44' 42'' K

1928 📖: Karadere

■ Alevi-Türk yerleşimi

■ Yerleşimin yukarısında kalan bölgede eski kilise veya manastır yıkıntısı mevcut drneuro

■ Koord: 40° 18' 30'' D, 36° 57' 23'' K

1916h 📖: Karadere

■ Alevi-Türk yerleşimi

■ Koord: 38° 49' 8'' D, 37° 52' 27'' K

1916h 📖: Valid

■ Koord: 40° 52' 35'' D, 38° 32' 48'' K

E1914 📖: Uxdig [ Ermenice "küçük ziyaretgâh, yatırcık" ]

1522t 1916h 📖 📖: İxtik yk.

■ Koord: 39° 38' 11'' D, 38° 49' 17'' K

1946 📖: Karadere yk. [ Türkçe "yukarı Karadere" ]

■ Koord: 40° 34' 55'' D, 38° 51' 10'' K

1928 📖: Karadere

■ Koord: 40° 58' 54'' D, 38° 58' 25'' K

1946 📖: Karadere aş. [ Türkçe "aşağı Karadere" ]

■ Koord: 40° 37' 58'' D, 39° 9' 54'' K

E1912 📖: Sava

■ Alevi-Kürt veya Zaza yerleşimi

■ Kürt ve Türk karışık olmak üzere Alevi inançlı bir yerleşim birimidir. Köydeki Kürtler Milan aşiretindendir. 62Ali

■ Koord: 38° 52' 55'' D, 39° 16' 45'' K

1928 📖: Karadere (idari bölge)

1913a 📖: Türkyuvası (idari bölge)

1902hb 📖: Sürmene | Herakli

1876s 📖: Ereğli [ Yunanca hêráklia "Heraklios yeri" ]

■ Eski Sürmene kazasının merkezi idi. Cumhuriyet döneminden ilçenin `Hemşinli` nüfus barındıran Karadere vadisi Araklı adıyla ayrı idari birim oldu. 1819’da yazan Trabzonlu Pjişkyan’a göre `Hepsi Rum ve Ermeni mühtedisi olan Sürmeneliler [yani Araklı vadisi halkı - SN] haydut insanlardır. Ermeni olanlar Hemşin’den gelmiş olup bugüne kadar Ermenice konuşurlar, Ermeni lakaplarını da muhafaza etmişlerdir. İçlerinde Hıristiyan ibadetlerini bilen, haça hürmet eden ve kiliselere gizlice yardım eden ihtiyarlar mevcuttur.` 1847’de Sultan Abdülmecid tarafından tetkik gezisine gönderilen Feruhan Bey’e göre Sürmene ahalisi 1715 yılında Müslümanlığı kabul etmiş olup çoğu halen [19. yy ortalarında] Ermenice konuşmaktaydı. İttihat ve Terakki yönetimi tarafından 1913’te verilen Türkyuvası adı, bu hususların dolaylı teyidi niteliğindedir. ■ Bryer ve Winfield’e göre Araklı adı Bizans imp. Heraklios’un 626 yılında ordusuyla konakladığı yere işaret ediyor olabilir. SN

■ Koord: 40° 55' 59'' D, 40° 3' 16'' K

1876s 📖: Karadere (idari bölge)

■ Halkın tamamına yakını "Horumlardan" meydana gelir. Ali

■ Koord: 40° 55' 44'' D, 40° 26' 29'' K

1916h 📖: Karadere

■ Kürt-Sünni (Redkan) yerleşimi

■ Koord: 39° 23' 39'' D, 42° 13' 32'' K

1928 📖: Deyri Kori

1916hb 📖: Der [ Kürtçe dêr "kilise" ]

E1912 📖: Karader

■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.

■ Koord: 37° 59' 30'' D, 42° 57' 31'' K