1907hk 📖: Akçaka[l]a

■ Şemun el-Gazi türbesi ziyaret edilir. SN

■ Koord: 40° 1' 12'' D, 35° 51' 36'' K

1522t 📖: Ağcakale

■ Alevi-Türk yerleşimi

■ Koord: 39° 38' 53'' D, 36° 22' 30'' K

1862z 📖: Akçakale

Y150 Y961 📖 📖: Aránê / Aranda? [ Anadolu Dilleri ]

■ Yerel yazıtta görülen Aranda’nın Ptolemaios ve Bizans tarihçilerinde geçen Aranê olabileceğini Hild (TİB Kappad. 11) önerir; Zgusta (n. 85-12,13) kuşkulu bulur. Aranda başka bir görüşe göre daha batıdaki Alacahan Derbendi’dir. SN

■ © 11.02.1862 Divriği'nin Kızılcaviran köyünden Kangal'ın Akçakale köyüne göç eden Çiçekoğlu Halil ve kardeşi İbrahim'in taleplerine binaen bir mahzuru olmaması halinde mürettep vergi kayıtlarının nakledilmesi. deyar heyran

■ Koord: 39° 9' 51'' D, 37° 47' 1'' K

1928 📖: Ağcakale

■ Alevi-Kürt veya Zaza (Koçgiri) yerleşimi

■ Koord: 39° 45' 32'' D, 38° 8' 45'' K

1928 📖: Akçakale

1884hk 📖: Tell el-Abyad | Akçekale [ Arapça tell abyaḍ "akhöyük" ]

■ Müslüman Arap yerleşimi

■ İlçe nüfusunun tümüne yakını Araptır.Ova kısmında 1980’lerden itibaren sağlanan sulama altyapısı sayesinde pamuk tarımı gelişmiştir. SN

■ Akçakale ilçesinin Suruç sınırındaki 9 köyünde tamamen veya kısmen Kürtler yaşamaktadır. Bunun dışında kalan nüfusun tamamına yakını Araptır. metonio

■ İlçe nüfusunun tamamına yakını Sünni Araplardan oluşmaktadır. Berkay Akar

■ Koord: 36° 42' 39'' D, 38° 56' 50'' K

1928 📖: Ağcakale

■ Türkmen (Karakeçili) yerleşimi

■ Köy Urfa ve Musul yörelerinden getirilerek yöreye iskan ettirilen Karakeçili Türkmenleri tarafından kurulmuştur.

■ Koord: 38° 30' 12'' D, 38° 59' 34'' K

1522t 📖: Kordil / Gördil

İt1318 📖: Skordíli

Y130 📖: Kordyla [ Yunanca kordylê "palamut balığı" ]

■ 20. yy başında Alevi-Türk yerleşimi.

■ 1992’de Akçakale köyü Gökçekaya (Garziya), Çatalzeytin (İspendam), Zeytinlik (Haldandoz) köylerinin katılmasıyla belediye statüsü kazandı. SN

■ Akçakale ilçesi, 1530 tarihli, 387 Nolu Vilayeti Karaman ve Rum Defteri Cilt II ”de 729’ncı sayfada “Kordil karyesi” olarak kayıtlıdır. Seddül Bahir

■ Kısmen Türkmen (Çepni) yerleşimi, yerleşim halkı birkaç köy hariç son iki yüzyılda Alevilikten Sünniliğe geçmiştir. Güvenç Abdal Ocağı kayıtlarında Çarşıbaşı-Akçaabat arasında Alevi geçmişi olan 14 köyden biridir. metonio

■ Koord: 41° 4' 50'' D, 39° 30' 1'' K

1926rh 📖: Parti Kavakbaşı

1515t 📖: Akçakale | Torul Kalesi

■ Torul nehrine ve dolayısıyla ilçesine adını veren esas Torul kalesi burasıdır. SN

■ Koord: 40° 25' 51'' D, 39° 31' 28'' K

1928 📖: Ağcakale

1520 📖: Akçakale

■ Kürt-Sünni/Türkmen yerleşimi

■ 16. yy’da sancak merkezi. SN

■ Köy halkı Türkmen'dir. Köye bağlı mezraların bazılarında hem Türkmen hem de Kürt nüfusu bulunmaktadır. Mehmet Kaya

■ Koord: 38° 5' 21'' D, 39° 41' 54'' K

1928 📖: Ağcakale

■ 20. yy başında Kürt-Sünni yerleşimi. Şimdi Kürt-Sünni yerleşimi

■ Koord: 40° 33' 44'' D, 42° 39' 55'' K

E1880 📖: Akçakale [ Türkçe ]

■ Kürt-Sünni (Kurdki) yerleşimi

■ Koord: 40° 17' 40'' D, 43° 13' 43'' K

E1880 📖: Akçakale [ Türkçe ]

■ 20. yy başında kısmen Ermeni yerleşimi.

■ Koord: 40° 45' 12'' D, 43° 16' 55'' K

E1918 📖: Pertaşen [ Ermenice "kaleköy" ]

1910h 📖: Akçakale [ Türkçe ]

1854h 📖: Çıldır [ Gürcüce çırdilo "kuzey" ]

■ 20. yy başında Karapapak/Terekeme yerleşimi. Kısmen Karapapak/Terekeme yerleşimi

■ Çıldır gölüne ve ilçesine adını veren Çıldır kalesi burasıdır. İlçe merkezi daha sonra Zurzuna kasabasına taşındı. SN

■ Belki Gürcüce Bertaşeni (ბერთაშენი) - "keşişköy". Ayrıca Gürcüce Tetritsikhe (თეთრიციხე) "akça kale" kullanılır. GEO

■ Koord: 41° 4' 51'' D, 43° 17' 45'' K

<1946: Yk. Ağcakale [ Türkçe ]

E1880 📖: Akçakale

■ Koord: 40° 21' 50'' D, 44° 1' 20'' K