■ 1970’lere dek (belediye statüsü almasına izin verilmediği için) Türkiye’nin nüfusça en büyük köyü unvanına sahipti. Halen terk edilmiş bir hayalet kasabadır. SN
■ Terk edilmek üzereyken lokantacı ve pansiyon işletmecisi Yorgo Zarbozan (Barba Yorgo) sayesinde üne kavuşan köyde küçük bir Rum topluluğu ve adaya yerleşen kentli Türkler yaşamaktadır. Halen Türkiye’nin en büyük Rum köyüdür. SN
■ Slavca ismi: Sultanica. 1912'de 120 Pomak hânesi oldugu kaydedilmistir (Ljubomir Miletić) Kurbağalar isimli film 1985 senesinde burada çekildi. Manav
■ Evliya Çelebi'de görülen Hoşabad adına, Çeşme kalesinin yazıtındaki şairane bir ifade dışındaki kaynaklarda rastlanmaz. Yunanca Krini `çeşme` adı Türkçeden çeviridir. SN
■ Bu çevredeki Rum yerleşimlerinin ezici çoğunluğu Osmanlı tarafından 1700lü yıllarda Balkanlardan ve Ege adalarından iskan edilenlerin soyundan gelmektedir. metonio
■ Antik Çağ'da Ophrynion Troya'lı Hektor'un mezarının bulunduğu yer olarak ün kazanmıştı. Kent Orta Bizans döneminde terkedildi. 1905'te Erenköy adıyla 5500 Rum nüfusu ve çok sayıda kilisesi olan bir kasabaydı. SN
■ 26.11.2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan İçişleri Bakanlığı kararnamesi ile İntepe beldesinin adı Erenköy olarak değiştirildi. Taner A.
■ 20. yy başında kısmen Rum Ortodoks yerleşimi. Şimdi Pomak yerleşimi
■ 1. Balkan savaşı sırasında, Yunanistan Devleti'nin Dedeağaç (Alexandroupolis) Büyükelçisinin aracılığıyla silahlandırılan Küplü'nün eşkiyaları, hemen kuzeylerindeki Türk/Müslüman nahiyesi olan Edeköy'e saldırmış, Sofulu ve çevrenin Yunan ve Bulgar çeteleri ile birlikte çok sayıda insanı katletmişlerdir. Bugün köyde sonradan Rodoplardan gelip yerleşen Pomak kökenli halk yaşamaktadır. Atakan Sevgi
■ 1940 Meriç taşkını sonrası, 2 km.batısındaki Edeköy halkı Kadıköy'e taşındığı için halk arasında Edeköy olarak da geçer. Kadıköy isminde çok yerleşim olduğu ve bölgeye Osmanlı döneminde Dondurma Adası dendiği için Dondurma adı köyün ismine eklenmiştir. Köyü oluşturan eski Kadıköy de, eski Edeköy de Trakya'nın çok eski Türk yerleşimleridir. Bölge ile ilgili en eski belge olan 1455 tarihli Osmanlı kayıtlarında ikisi de yer alır. Atakan Sevgi
■ Bir Thrak yerleşimi iken MÖ 6. yy'da Midillililer tarafından Madytos adıyla kolonize edildi. Madytos adı pre-Heleniktir. 1358'de Rumeli'ye geçen ilk Türk akıncılarından biri olan Ece Bey'e izafeten Osmanlı döneminde Eceabad idari bölge adı kullanıldı. SN
■ Karaburun yarımdasının tarihi coğrafyasını çalışan Joseph Keil'a göre burası antik çağda Erythrai/Ildırı'ya bağlı bir yerleşim olan Pteleon'dur. ahmet uhri
■ Rum göçünden sonra, Yenicepınar, Teke, İskele Mordoğan, Kösedere İskelesi (Kaynarpınar) Deniz giren , Eğriliman, Karareis gibi yerleşmeler tamamen; Yeniliman , Manastır ve Sazak ise büyük ölçüde boşalmıştır. Utku Oziz
■ Yaygın görüşün aksine Piri Reis'in Kitabı Bahriye'sinde 'Alaca at' değil Alacat adı geçer. Adın kökenine ilişkin teoriler mesnetsizdir. 1904'te tümü Rum olmak üzere 15.000 civarında nüfusu vardı. SN
■ 1922'de terk edilen eski Rum köyü yeniden iskan edilmemiştir. Özgün adı Sancak iken Rumca telaffuzda Sazak biçimine dönüşmüş görünüyor. SN
■ Patrikhane kaynaklarina göre Krini (Çeşme) Metropolitliği kayıtlarında köyün adı Σαζάκι ή Σατζάκι Sazaki veya Satzaki olarak kayıt edilmiş 1922 öncesi son rum nüfus 407 Rum vatandaş IraTzourou
■ Muhtemelen halkı Ortodoks Arnavut kökenliydi ve zaman içinde bağlı bulundukları Rum Ortodoks Kilisesi'nin etkisiyle Rumlaştılar. 1922'de Yunan ordusunu bölgeden çekilişi ile birlikte, köy halkı da Meriç Nehri'nin batısına geçti. Atakan Sevgi
■ Antik İyonya'nın 12 şehir devletinden biri olan Erythrai'nin tiyatro aktörü yetiştiren okulu ünlüydü. Lithri > Ildiri > Ildırı adı Antik Yunanca isimden türemiştir. SN
■ Mübâdele ile Slavca konuşan Vodinalılar iskân edildi ''Karacaovalılar'' denir ekseri. Manav
■ Ağırlıkla Karacaovanın Prodrom ve Karalat köylerinden Pomaklar yaşamaktadır. metonio
■ 1905'te Arnavutça konuşan 2320 Ortodoks nüfus ve 1837 yapımı Ayios Yiorgios kilisesi vardı. 1915'te köy boşaltıldı. 15. yy'dan beri kayıtlı olan Türkçe adı Yunanca isimden türemiş olmalıdır. SN
■ Karaburun esasen merkezi Çeşme olan yarımadanın ve Osmanlı döneminde yarımadaya tekabül eden idari birimin adıdır. 19. yy sonlarında Çeşme ayrılınca arta kalan Karaburun kaza merkezi şimdi Karaburun adını alan Ahırlı kasabasına taşındı. SN
■ Yarımada üzerine tarihi coğrafya çalışması yapan Meritt'e göre Karaburun İskelesi antik çağın Sidoussa'sıdır. ahmet uhri
■ 20. yy başında Trakya'daki en büyük Rum köyü idi. Şeytanköy adının bilinmeyen bir gerekçeyle köyün Rumca adına nazire olarak verildiği anlaşılıyor. SN
■ Troya Savaşları destanında anılan ve Roma dönemine dek hatırı sayılır bir kent olan Gárgara yerindedir. Strabon, Bergama kralları devrinde (MÖ 3.-2. yy) Gargaralıların sahilde (Küçükkuyu mevkiinde?) yeni yerleşime taşındıklarını anlatır. ■ 1905'te 480 Rum nüfusu ve Ayios Nikolaos kilisesi vardı. SN
■ Rumlar Helenistan'a geçmiş, mübâle ile Serezin Ortamahalle, İsmailli ve Hamzalı köylerinden Çingene mübâdiller iskân edildi (Karabacaklar). 1935 senesinde Şumen'den, 1937'de Romanya Dobrucasından getirilen muhâcirler buraya takviye edildi. Manav