Adaklı mahalle (Irmakköy bağ)
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 8' 11'' D, 40° 56' 9'' K
Akdere köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 8' 41'' D, 41° 2' 31'' K
Akkaya köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 7' 42'' D, 41° 1' 20'' K
Akmescit köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 9' 30'' D, 40° 52' 53'' K
Aksu mahalle (Fındıklı bağ)
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 16' 48'' D, 41° 9' 4'' K
Aktaş köy
-
Akçakoca -
Düzce■ 13.01.1956 tarihli kararnameyle adı değiştirildi. Halk arasında Gebekese adı kullanılır.
SN■ 1877 Laz göçü ile birlikte ortak kullanıma açık bir köy haline gelmiştir. "Gebekese" olarak da geçmektedir.
cxaluri■ Koord: 41° 1' 58'' D, 31° 3' 58'' K
Aktaş köy
-
Pazar -
Rize Lz2009 📖:
Xonari [
Lazca "gürleyik (gürültüyle akan su)" ]
■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 9' 1'' D, 40° 52' 0'' K
Aktepe köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 8' 47'' D, 40° 52' 29'' K
Alcıyeniyapan köy
-
Çelebi -
Kırıkkale■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ Civarda Yenipazar olarak da adlandırılır. Cumhuriyetin ilk yıllarında Rize'nin Pazar ilçesinden sürgün edilen Lazlar tarafından kurulmuştur.
Mesut Turan■ Günümüzde köyde Laz yok. Lazlar köyü kuran unsur olmalarına rağmen tamamen köy dışına göç etmişler. Köyün şu anki halkı Türkmen olup Karaağıl ve Karabucak köyleriyle kısmen akrabadırlar.
metonio■ Koord: 39° 28' 58'' D, 33° 25' 8'' K
Alçılı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Köyün en büyük sülalesi olan Azaklıoğulları Kırım kökenli, Boşnakoğulları muhtemelen Bosna kökenli olmakla birlikte Laz dili ve kimliğini benimsemiştir.
SN■ Xaçk'un ve Xaşk'un formları yaygın olarak kullanılır, belki de Ermenice, "xaç" (haç) ile ilintili?
i.güney■ Koord: 41° 8' 10'' D, 40° 51' 47'' K
Ardeşen ilçe
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ İlk kez 19. yy’da ortaya çıkan Ardaşen adını Lazca, Gürcüce veya Türkçe ile açıklama çabaları şimdilik sonuçsuzdur.
SN■ Koord: 41° 11' 35'' D, 40° 58' 50'' K
Arılı köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ LDP fahrî genel başkanı Besim Tibuk buralıdır.
C.G.■ Koord: 41° 12' 29'' D, 41° 10' 28'' K
Armağan köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Yeşilyurt (Boxane) mahallesi Hemşinli yerleşimidir.
i.güney■ Koord: 41° 10' 1'' D, 41° 2' 26'' K
Aslandere köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Kısmen
Hemşinli yerleşimi
■ Cigulit mahalesi merkezdir. Meurzena, Oçamreti, Şirğori mahalleleri vardır.
SN■ Koord: 41° 15' 15'' D, 41° 14' 44'' K
Bahar mahalle (Ardeşen bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Lazcada put’ri, punt’ura, punt’a= Kof (Kuruyarak veya çürüyerek içi boşalmış olan. anlamındadır).
isa tabili■ Koord: 41° 12' 0'' D, 41° 1' 27'' K
Balıkçı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 9' 21'' D, 40° 48' 8'' K
Balıklı köy
-
Arhavi -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Pilargeti köyünün Ermeniyati (veya Emeniyati) mahallesi iken ayrı köy olmuştur.
SN■ Ermenyati, bu köyün mahallesi imiş. Köyün adı Pilarget. Yine eski adı Pilarget olan Arhavi Ulukent köyünün eski adı da Aşağı Pilarget. Ulukent, Balıklı'dan daha aşağıda.
Taner A.■ Koord: 41° 20' 32'' D, 41° 25' 23'' K
Barış mahalle (Ardeşen bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 11' 55'' D, 41° 1' 1'' K
Başköy köy
-
Hopa -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 24' 53'' D, 41° 27' 52'' K
Bayırcık köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ 1554-1566 Tarihleri arasında Kanuni Sultan Süleyman dönemi mufassal tapu tahrir defterinde Ğire (Yovanvat ve Haldi) diye geçen ''Yovanvat'' Yanivati olmalıdır.
isa tabili■ Koord: 41° 7' 36'' D, 41° 5' 2'' K
Bayırköy köy
-
İkizdere -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Eski adi Koylav'dir. Köy halkinin tamami Eksi ve Eksioglu soyadini tasir. Ardeşen kökenli aile Türkiyenin en kalabalik ailelerinden biridir.
■ Koord: 40° 45' 7'' D, 40° 35' 13'' K
Beyazkaya köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Yamaçdere köyüne bağlı Ağeni veya Seraplı mahallesi iken 17.12.1958’de Beyazkaya adıyla köy oldu.
SN■ Koord: 41° 10' 0'' D, 40° 58' 33'' K
Beylerbeyi mahalle
-
Kandıra -
Kocaeli■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ 1885 Yılında Batum’a bağlı Beglevan, Oxordia, Hopa ve Kemalpaşa civarından gelenlerin iskân edildiği köydür.
SN■ Köy halkı önce Batum'dan İstanbul Beylerbeyi'ne gemi ile gelmiş, daha sonra günümüzdeki yerine yerleştirilerek iskân edilmiştir. Köy Halkı Lazca'yı çok iyi bilir ve konuşur. Beylerbeyi köyünün çok yakınında Türkmen-Manav Erikli Köyünün Mahallesi olan Beycaz'da Beylerbeyi Köyünün akrabaları olan az sayıda Laz nüfus vardır.
Cüneyt Malçok■ 1893 Laz göçmenleridir. Batum’dan gelip İstanbul Sarıyer ve Kartal’a 17 hane olarak yerleşmişlerdir. Kadem Ağa önderliğindeki 7 kardeşten oluşan grup İstanbul Beylerbeyi'ne yerleşmişler, orada da mısır ve ormandan yararlanamadıklarından için Beylerbeyi’ni terk ederek Sapanca’ya yerleşmişlerdir. Fakat burada da sivrisineklerle mücadele etmek zorunda kalan kardeşler bu kez Kandıra istikametine doğru gitmişler, önce Kerpe, Bağırganlı ve sonunda da Beylerbeyi adını verdikleri şu anki köye yerleşmişlerdir. O dönemdeki Beylerbeyi coğrafyasınınbir yakasında Kipti Kargin denen az sayıdaki Çingene evinin olduğu bir yerleşim bulunmaktaydı. Batum muhacirlerinin iskan edildikleri Kandıra'ya tabi Beylerbeyi karyesinde mescid ve okul yapılması taleplerinin gereğinin yapılması. H-24-06-1309
Manav■ Koord: 41° 4' 47'' D, 29° 59' 44'' K
Boğazlı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 8' 5'' D, 40° 55' 23'' K
Cumhuriyet mahalle (Pazar bağ)
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Noğa-dixa "pazar yeri, çarşının kurulduğu yer" anlamında da çevrilebilir.
i.güney■ Koord: 41° 9' 56'' D, 40° 52' 49'' K
Çağlayan köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Kvaşxinci, Lavaşi, Nane, Ortaköy, Pai mahalleleri vardır.
SN■ Koord: 41° 15' 28'' D, 41° 13' 48'' K
Çamçukur mahalle
-
Karamürsel -
Kocaeli■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ 1877-78 harbinde göçen Hopa ve Arhavili Lazlarca kurulmuştur.
SN■ Koord: 40° 40' 37'' D, 29° 38' 1'' K
Çamlı köy
-
Hopa -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Lazca "peroni" renkli, dolayısyla da "peronit'i" renkli yer". Ama çok güvenilir bir etimoloji gibi durmuyor bu.
i.güney■ Koord: 41° 22' 24'' D, 41° 22' 24'' K
Çınarlı köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Mahalleleri: Çaneti (Cennet), Kilavi (Kilittepe), Nomprane, Savaskiri (Kirazlı), Xokovati.
SN■ Koord: 41° 13' 45'' D, 41° 10' 51'' K
Çubukluosmaniye mahalle
-
İzmit -
Kocaeli■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ 1885'te Batum'a Bağlı Maradit Nahiyesi Oxordia Köyünden Yalova'ya bağlı Safran Köye gelmişlerdir. Safran Köyden her Sülaleden bir kaç kişi İzmit'e bağlı Çubuklu Osmaniye Köyüne gelmiştir. Yalova Safran Köyü ile Çubuklu Osmaniye Köyü aynı Sülalelerin olduğu yakın akraba Köydür. Borçka'ya bağlı Oxordia Köyünde 1885'te Köyde kalanların torunları olan aynı Sülalelerin günümüzdeki temsilcileri yaşamaktadır. Köyün tamamı Laz'dır. Köy Halkı Lazca'yı çok iyi bilmekte ve konuşmaktadır. Önceden tek Köy, tek Muhtarlık olan Gürcü Köyü Çubuklu Bâlâ Köyü ile Laz Köyü Çubuklu Osmaniye Köyü günümüzde bitişik vaziyette yanyana iki köydür.
Cüneyt Malçok■ Karahisar-ı Şarki'nin Sabancaova nam mahallinde iskan edilmiş olduğu halde arazilerinin ziraate elverişsizliği sebebiyle İzmid'in Kaymas kazası yakınında, Çubuklu Divanı'nda yerleşen muhacirinin, zahire ve sair ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilgili İsmail Ağa'nın arzuhali. (İstida 3) H-12-11-1289 Manav kızlarından Lazlara kaçanlar oluyor.
Manav■ Koord: 40° 51' 54'' D, 30° 2' 55'' K
Dağdibi köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ -eti eki Lazca değil, Gürcüce toponim yapan ektir. Bu ek Lazca'da t'i, vat'i şeklindedir.
i.güney■ Koord: 41° 7' 6'' D, 40° 51' 31'' K
Darılı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 9' 3'' D, 40° 52' 28'' K
Derbent köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Lazca isim görünürde Türkçe Derbent’ten uyarlanmıştır.
SN■ Koord: 41° 17' 16'' D, 41° 15' 8'' K
Dere mahalle (Şehitlik bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ K'avena "kahvehanecik" olarak da bilinen mahallenin adı Lazcada "suyun yanı" demektir (ts'ari "su" ve k'ala "yan, taraf").
Aleksiva■ Koord: 41° 5' 58'' D, 41° 2' 32'' K
Dereiçi köy
-
Kemalpaşa -
Artvin■ 20. yy başında kısmen
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Köye adını veren Manelişi (Lokumcu) sülalesi Lazdır.
i.güney■ Dereiçi köyü nüfusunun tamamı Laz'dır. Hemşinliler bu köyün daha yukarısındaki Akdere (Medoğumked) köyünde yaşarlar.
Mahir Özkan■ Koord: 41° 27' 58'' D, 41° 30' 42'' K
Derinsu köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 5' 50'' D, 40° 52' 29'' K
Dernek köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 9' 43'' D, 40° 57' 20'' K
Döngelli köy
-
Akçakoca -
Düzce■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ 1877 Hopa göçmenleri tarafından kurulmuştur.
SN■ Koord: 41° 4' 31'' D, 31° 10' 39'' K
Duygulu köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Köy halkı tamamıyla Lazdır. Köyde yaşayan Çepnioğlu sülalesi de Laz'dır ve tamamı Lazca konuşmaktadır.
ahmet topaloğlu■ Tolikçeti (Duygulu) köyü ikiye bölünmüş, aşağı mahalle olan Dobira Şehitlik adıyla yeni bir muhtarlık olmuş, yukarı mahalle olan Cininçoi ise Duygulu adıyla devam etmiştir.
Aleksiva■ Koord: 41° 6' 18'' D, 41° 2' 8'' K
Düzköy köy
-
Borçka -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Kısmen
Laz yerleşimi
■ Çxala şivesi Lazca'nın başlıca şivelerindendir. 1886’da mahalleleri: Cangureti, Lomiketi.
SN■ 93 Harbinden sonra Batum tarafından Lazlar burada bir süre oturdu, sonra İzmit Ayvazpınarı köyüne iskân edilmişlerdir.
Manav■ Koord: 41° 22' 30'' D, 41° 36' 39'' K
Edilli köy
-
Akçakoca -
Düzce■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ 1877 Hopa göçmenleri tarafından kurulmuştur. 1928 yılında muhtarlık alıp bağımsız bir köy haline gelmiştir.
cxaluri■ Koord: 41° 3' 57'' D, 31° 4' 54'' K
Elmalık köy
-
Pazar -
Rize■ Çoğunluk nüfusun Laz, azınlığın Hemşinli olduğu karma yerleşim.
i.güney■ Koord: 41° 7' 2'' D, 40° 53' 29'' K
Elmalık mahalle (Ardeşen bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 10' 14'' D, 40° 58' 3'' K
Erikli mahalle
-
Kandıra -
Kocaeli■ Kandıra'da iki adet Erikli köyü bulunduğundan birine eskiden tâbi oldugu kazaya atfen Kaymas Erikli, buraya da Kandıra'ya yakınlığından Merkez Erikli adı verilmiştir.
Manav■ Koord: 41° 4' 16'' D, 30° 2' 4'' K
Esenkıyı köy
-
Hopa -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Köy adının ’ab-ı ıslah’ olarak yorumlanması halk etimolojisidir. Antik yazarlarda görülen Ápsaros adı, standart r > l dönüşümüyle Türkçede ’apsal’ ve ’apısla’ biçimlerini alabilir.
SN■ Koord: 41° 26' 18'' D, 41° 27' 43'' K
Fevziye mahalle
-
Gemlik -
Bursa■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ Borçka Mamanati (Demirciler) köyünden 1879-81’de göçen Lazlar tarafından kurulmuştur.
SN■ Koord: 40° 21' 22'' D, 29° 16' 57'' K
Fevziye mahalle
-
Sapanca -
Sakarya■ Laz Ethem Ağa tarafından kurulmuştur.
Manav■ Sakarya'da Dersim sürgünlerinin bulunduğu yerleşimlerden, köydeki Alevi aileler sonradan gelmiş olup Tunceli/Ovacık kökenlidir.
Fatih Akın■ Koord: 40° 39' 50'' D, 30° 18' 4'' K
Fındıklı ilçe
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Bölge adı olan Vitse muhtemelen Yunanca Pyksites > Fiksi ırmak adı ile eş kökenlidir. İlçe merkezi 19. yy sonlarında Ğavra köyünün sahil kesiminde kuruldu.
SN■ Koord: 41° 16' 18'' D, 41° 8' 29'' K
Fidyekızık mahalle
-
Yıldırım -
Bursa■ 20. yy başında kısmen
Laz yerleşimi.
■ Köyün doğusundaki Aliyazı mahallesi Laz yerleşimidir.
SN■ Bursa'nın doğusunda yer alan beş Kızık köyünden biridir. 1880’li yıllarda köyün doğusuna Laz göçmenler yerleşip bir mahalle kurmuştur. Aliyazı olarak da anılan mahalleye; Lazlar’dan 25 hane, Kırcali’den 3, Mora Yenişehir’den 5, Harut’tan 12 hane yerleşmiştir. Batısında ise Pınar, kuzeyinde Bağlaraltı Mahallesi vardır. Kaplan Gazi'nin burada bir mezarı varmış. Kurtuluş Savaşı'ndan sonra köye 5 hane de göçmen yerleştirildiği yazılmaktadır. 1982 yılında Bursa Belediyesi sınırları içine alınmıştır. 1950’li yıllara kadar köyün en önemli geçim kaynağı kestanecilik idi.
M. Hakan■ 19 yüzyılda Rize'nin Atina ya da şimdiki adıyla Pazar kazasından göç almıştır. Bununlar birlikte önemsiz miktarda başka yerlerden insanlarda gelmiştir. Günümüzde Türkmenler ile Lazların beraber yaşadığı bir yerdir.
Cemil■ Koord: 40° 10' 32'' D, 29° 7' 56'' K
Göltepe köy
-
Almus -
Tokat■ 20. yy başında kısmen
Laz yerleşimi. Kısmen
Laz yerleşimi
■ 93 harbinden sonra gelen Batum muhacirleri
Lazi■ Koord: 40° 15' 19'' D, 37° 23' 53'' K
Güllüköy köy
-
Çamlıhemşin -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Cini Zibari Mekaleskiriti'ye, Tudeni Zibari Tolikçeti'ye bağlı mahalleler idi.
Aleksiva■ Koord: 41° 5' 27'' D, 41° 2' 25'' K
Gündoğan köy
-
Ardeşen -
Rize 1842 1916h 📖 📖:
Mutafi [
Lazca mta-tafoni "çukur otlak" ]
■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ 19. yy’da Nikola adlı mahallesi vardı.
SN■ Köydeki bazı yer adları ç'ask'urinaona, 3'ingilona, Bak'amandre, Bağ'uruba, Binexona, Ç'arğuni, Ç'ubrididi, Godixa, Golagza, K'inçiona, Kva3'i3'ilona, Namazakva, Nosine, Omcore, On3xure, Oxvame, Sifadixa, Tişi3'ari, Xarat'i, Zumadi
■ Koord: 41° 10' 31'' D, 41° 5' 2'' K
Güney köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 8' 34'' D, 41° 7' 18'' K
Güneyköy köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Lazcanın bu köye özgü farklı bir lehçesi konuşulur.
SN■ Avramit ağzı Atina (Pazar) Lazcasının halen yaşayan, ana şiveye asimile olmayan bir varyantıdır.
i.güney■ Koord: 41° 8' 18'' D, 40° 48' 36'' K
Güngören köy
-
Arhavi -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Yun καπίστριον (< Lat. capistrum) `kement, yular`. Önce bir asma türü olarak Zancaya girmiş, daha sonra da bu tür asmanın yetiştirildiği yeri ifade eden bir toponim olarak korunmuş olmalıdır. Megr. ḳaṗisṭon-i, ḳaṗiṭon-i, ḳaṗison-i `bir asma türü` Grc. (Leçxumi ve Gurai dial.) ḳabisṭoni, ḳaṗisṭoni `aa`. Krş. Feurstein 1988: 57. (İrfan Aleksiva)
SN■ Koord: 41° 20' 30'' D, 41° 16' 49'' K
Güreşen köy
-
Borçka (
Muratlı bucağı) -
Artvin■ Ona yakın mahalleden oluşan bir dere vadisinin genel adıdır. Köyün Gürcücenın Türkçe Pehlivan adından bozulmuş olduğu da rivayet edilir.
SN■ Gürc. Beğelavani "ambarköy?" [beğeli (ambar) +avani (köy, kasaba)].
Taner A.■ Koord: 41° 27' 3'' D, 41° 38' 29'' K
Gürsu köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 11' 48'' D, 41° 11' 47'' K
Güzelyalı mahalle (Pazar bağ)
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Belki "dudi+vat'i" "baş yer", "baş şeklinde yer" ya da "yüksek yer" anlamlarında?
i.güney■ Koord: 41° 10' 40'' D, 40° 54' 39'' K
Hamidiye köy
-
Pazar -
Rize■ Pjişkyan’a göre Antik Çağ’da Trabzon kentini önce buraya kurmak istemişler, fakat havanın fenalığı yüzünden terk etmişlerdir. 1878’de Rus yönetimindeki Acara’dan iltica eden Gürcü muhacirler iskân edildi.
SN■ Köy halkının çoğu Lazdır. Gürcüler azınlık ve sanırım tek sülale (Karadeniz). Ancak bu köyün merkeziliği sebebiyle yakın zamandaki göçlerle yaşanmış yeni bir demografik değişim de olabilir pekâlâ. Özünde bir Gürcü köyü olan alanın nüfus yapısı bu şekilde değişmiş de olabilir. Fakat 1878'in geç bir tarih, bölgenin de Laz olduğu düşünüldüğünde bir Laz köyüne Gürcülerin yerleştirilmiş olduğu da düşünülebilir.
i.güney■ Köyde Gürcüler tek sülale değildir. 1916 tarihli, 274 sayılı Sakartvelo Gazetesine göre Atina (Pazar) civarındaki Eski Trabzon köyünde Müslüman Gürcüler yaşamaktadır. Makalede köydekilerin Acara, Kobuleti'deki akrabalarına gönderdikleri Gürcüce mektuplardan ve Gürcüce okuma yazma bildiklerinden bahsedilmektedir.
Emrys■ Koord: 41° 10' 41'' D, 40° 57' 9'' K
Handağı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 7' 34'' D, 40° 58' 14'' K
Hasköy köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 7' 0'' D, 40° 51' 0'' K
Hisarlı köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ 19. yy sonlarına dek köyde Hıristiyan aileler mevcuttu. Sivrikale köyüne bağlı Koskovat mahallesi iken 15.11.1958’de Hisarlı adıyla müstakil köy oldu.
SN■ Koord: 41° 9' 38'' D, 40° 49' 17'' K
Hopa ilçe
-
Hopa -
Artvin■ 11. yy Bizans ve Gürcü Vekayinamesi’nde anılan Anakophi kalesinin Aprasos/Abuislah (Esenkıyı) mevkiinde olduğunu Honigmann savunur. Kasaba nüfusu yaklaşık eşit sayılarda Lazlar ve Ermenice konuşan Hemşinlilerle daha az sayıda Gürcülerden oluşur.
SN■ Gürcüce: Xupati || Xopati || Xopca (ხუფათი||ხოფათი||ხოფჯა).
GEO■ Koord: 41° 23' 29'' D, 41° 25' 6'' K
Hoşdere köy
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Kireç ocaklarından ötürü Kârhane `atölye, işlik` adı verilmiştir.
SN■ Koord: 41° 7' 6'' D, 41° 2' 23'' K
Ihlamurlu köy
-
Fındıklı -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Mahalle adları (Kokvaskuri, Mandremosi, Zenimoşi) Lazca, ancak yayla adları (Gorğud, Vaytavar, Vanag, Şanitsor) Ermenicedir.
SN■ Koord: 41° 13' 33'' D, 41° 13' 19'' K
Irmakköy köy
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 7' 46'' D, 40° 57' 3'' K
Işıklı mahalle (Ardeşen bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 12' 37'' D, 41° 2' 46'' K
İkiztepe mahalle (Pazar bağ)
-
Pazar -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ 1819’da Pjişkyan’ın zikrettiği Laroz muhtemelen bugünkü Ardeşen limanının ve genel olarak yörenin adıdır. Halen Pazar’ın Laroz adı verilen mahallesi aynı yer olmasa gerekir.
SN■ Laroz'un Lazca "hazineli" anlamındaki Laroni biçiminin Yunanca bir adaptasyonu olduğu iddia edilir. Ama muhtemel olan Yunanca λᾱρός laros (şirin, hoş) (kaynak: Aleksiva). Laz yerleşimi.
i.güney■ Koord: 41° 10' 15'' D, 40° 51' 1'' K
İkramiye mahalle
-
Sapanca -
Sakarya■ Köy halkı ağırlıkla Artvin ve Gümüşhane kökenlidir.
metonio■ Köyü kuranlar Lazlar'dır. Sonraları Artvin'den gelen Gürcüler ve Lazlar ile Gümüşhane'den gelen Türkler de köye yerleşmiştir. Köyün hali hazırda yüzde 50'si Lazdır.
Nihat Vural■ Koord: 40° 37' 1'' D, 30° 15' 53'' K
Kabalak köy
-
Düzce Merkez (
Konuralp bucağı) -
Düzce■ 20. yy başında
Laz yerleşimi.
■ Kabalak adı dönemin yönetici(leri) tarafından dere kenarındaki geniş yapraklı kabalak bitkisi dolayısıyla verilmiştir.
cxaluri■ Koord: 40° 57' 36'' D, 31° 10' 32'' K
Kahveciler mahalle (Ardeşen bağ)
-
Ardeşen -
Rize■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 10' 38'' D, 41° 1' 0'' K
Kale köy
-
Borçka -
Artvin■ 20. yy başında
Laz yerleşimi. Şimdi
Laz yerleşimi
■ Koord: 41° 23' 1'' D, 41° 37' 32'' K